ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
رئیس جمهوری:
مساجد و نماز جمعهها در 132 شهر کم خطر دایر میشود
گروه سیاسی/ رئیس جمهوری در جلسه روز گذشته ستاد ملی مقابله با کرونا از بازگشایی مساجد و آغاز فعالیتها در 132 شهر کم خطر کشور خبرداد. تا پیشاز این، این مناطق «سفید» خوانده میشد، اما رئیس جمهوری روز گذشته گفت که بهدلیل تأکید مسئولان بهداشتی، از عنوان «کم خطر» برای این مناطق استفاده شود. زیرا به گفته حجتالاسلام حسن روحانی، تا زمانی که درمان قطعی برای این ویروس و بیماری پیدا نشده است، همواره امکان بازگشت موج تازهای از آن وجود دارد. برهمین اساس بود که روحانی اتخاذ تدابیری برای مواجهه با این امواج جدید، همچون مرخصی دادن به پرستاران و پزشکان، تأمین امکانات بهداشتی یا رعایت پروتکلهای بهداشتی را ضروری خواند.
رعایت 80 درصدی پروتکلهای بهداشتی
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، روحانی در این جلسه، از مردم بابت همراهی و همکاری در اجرای پروتکلهای بهداشتی قدردانی کرد و گفت: وزارت بهداشت و درمان اعلام کرد پروتکلهای اعلام شده به مردم و صنوف، در کشور بهطور متوسط 83 درصد، در بعضی شهرستانها 80 درصد و در برخی دیگر 92 درصد مراعات شده است.
او درباره تهران هم از رعایت 83 درصدی این پروتکلها خبرداد و آن را به معنای همکاری مردم با مسئولان بهداشتی کشور و توجه مردم به سلامت جامعه دانست.
رئیس جمهوری همچنین با اشاره به اینکه در شبانه روز گذشته مراجعه برای بستری در کشور بسیار پایین و حدود 300 نفر بوده است، اظهارکرد: این نشانه همکاری مردم و تلاش کادر پزشکی است که ما را به این نقطه مطلوب رسانده است، البته این نقطه مطلوب نسبی است و هنوز باید کار شود.
غربالگری مجدد 30 میلیون ایرانی
روحانی غربالگری 78 میلیون نفر در نوبت اول را اقدامی مهم در کشور خواند و افزود: در مرحله دوم 30 میلیون نفر تحت پوشش غربالگری قرار گرفتند که این غربالگری هدفمندتر و دقیقتر از غربالگری دوره اول بوده است.
او از اضافه شدن هزار دستگاه تنفس مصنوعی به بیمارستانهای کشور نسبت به ابتدای اسفندماه سال گذشته خبرداد و گفت: معنای این امر این است که هزار تخت مراقبت ویژه برای این بیماری میتواند ایجاد شود. همچنین بیش از 400 تخت مراقبت ویژه اضافه شده که معنایش این است کادر درمانی و تولیدکنندهها در بیرون، کار بزرگی انجام دادند و در حال تأمین نیازها هستند. رئیس جمهوری درباره 4 هزار تخت بیمارستانی نیروهای مسلح که از آن استفاده نشده است، این تأمین امکانات را بهدلیل طراحی بدبینانه برای مقابله با این ویروس عنوان کرد و افزود: بعضی از کشورها بعداً گرفتار شدند اما ما بهخاطر این پیشبینی گرفتار نشدیم، ولو اینکه از نقاهتگاهها استفاده نشد ولی در عین حال کار بزرگی بود که انجام گرفت. با این تجهیز، آمادگی و پای کار بودن، مردم میفهمند اگر روزی مشکلی پیش بیاید، نیروی آماده ما از هلال احمر، اورژانس و نیروهای مسلح همه در کنار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میآیند و همه در کنار آن قرار میگیرند.
توسعه آرام آرام بازگشاییها
روحانی با بیان اینکه اکنون هم باید خودمان را برای یک روز سخت احتمالی آماده کنیم، از بازگشایی آرام آرام و پلکانی شهرها و مناطق کشور خبرداد و افزود: امروز تصمیم گرفتیم برای 132 شهرستانی که شرایط سفید دارند (البته) در جلسه گفتند بهجای سفید، بگوییم کمخطر، بنابراین برای این شهرها که شرایطشان کمخطر است یا وضع سفید دارند، از فردا (دوشنبه) مساجد و روز جمعه، نماز جمعه آنها شروع میشود. رئیسجمهوری با تأکید بر اینکه این بازگشاییها باید با رعایت پروتکلها باشد، گفت: اینطوری تعبیر کنم که در مسجد یک عمل مستحب انجام میگیرد و یک عمل واجب یعنی نمازگزار فاصله را مراعات میکند که به عمل واجب عمل میکند و اینکه در مسجد نماز بخواند عمل مستحب میکند یعنی جایگاه آن کار فاصلهگذاری از لحاظ طبقهبندی بالاتر از نماز جماعت است که آن همه ثواب دارد و آن همه تأکید شده است.
او درباره وضعیت آموزش در مدارس هم اظهارکرد: پیشنهاد شد در مناطقی که کم خطر یا به اصطلاح سفید است، برای مدتی دیگر مثلاً 20 اردیبهشت، با حفظ پروتکلهای بهداشتی مدارس بازگشایی شود و یک ماه هم آموزش ادامه پیدا کند و بعد امتحانات برگزار شود که البته درباره زمان آن باز مطالعه میکنیم.
رئیس جمهوری از وزارتخانههای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کشور و آموزش و پرورش خواست در این زمینه مطالعه کنند و صداوسیما هم کمک کند تا دلهرهای برای مردم نباشد. روحانی با اشاره به اینکه برخی صنوف ممنوع که در بخشهای قرمز بودهاند، مانند برخی آرایشگاهها و برخی مراکز ورزشی، در حدی که تجمع نباشد، بازگشایی خواهد شد، ادامه داد: در بازگشایی با آرامش و پلکانی به پیش میرویم اما در عین حال از یاد هم نمیبریم که یک کرونا هنوز هست و از یاد نمیبریم که ممکن است روزی دیگر با یک اوج روبهرو شویم. از اینرو از امروز باید برای آن اوج، هم از لحاظ تجهیزات و امکانات و هم از لحاظ مواد غذایی و کالای اساسی فکر کنیم.
کشور دوقطبی نشد
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در مقاطعی نگران دو قطبی بودن جامعه بودم که این دو قطبی صورت نگرفت، اظهارکرد: یک وقتی نگران دو قطبی علم و دین بودیم، یعنی کسی بگوید علم میگوید اینجا نروید و اجتماع نکنید؛ در مقابل کسی مدعی شود که دین میگوید بروید و اجتماع بکنید. البته چنین چیزی با آن دینی که ما میشناسیم که وحی و عقل در کنار هم هستند (منافات دارد) اما در ذهن بعضیها (اینطور) میآمد.
روحانی با اشاره به اینکه علما، مراجع و بزرگان و حوزههای ما فوری به صحنه آمدند و نگذاشتند این دو قطبی ایجاد شود، اضافه کرد: زمانی هم که بازگشاییها را شروع کردیم، باز هم نزدیک بود دوقطبی دیگری بین جان و نان شکل بگیرد؛ یکی بگوید جان مقدم است، دیگری بگوید نان لازم است، این دوقطبی هم صورت نگرفت، یعنی همه فهمیدند هم باید جان را حفظ کنیم و هم باید نان را آماده کنیم.
او با اشاره با بیان اینکه اکنون در امریکا دوقطبیهای عجیب و غریب حزبی و جناحی یا درباره بازگشاییها شکل گرفته است، ا ظهارکرد: الحمدلله در کشور ما این دوقطبیها صورت نگرفت و کارها بخوبی و حساب شده انجام گرفت.
درباره جهان پساکرونا
رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه کرونا ماجرایی است که کل عالم را تغییر داده و سیاست پساکرونا مثل پیش از کرونا نیست و حتماً تغییر میکند، گفت: صادرات و واردات دنیا یا سرمایهگذاری پساکرونا مثل قبل از کرونا نیست و تغییر میکند، یا اینکه در دنیا (برخی که) ادعا میکردند تنها راه زندگی اتحادیههای بزرگ منطقهای و جهانی است، به سمت ملیگرایی رفتند و دارند اتحادیهها را رها میکنند.
روحانی به تقویت ملیگرایی و تضعیف اتحادیهها و زیر سؤال رفتن سیاستهای جهانی در پساکرونا اشاره کرد و افزود: اگر روزی بود که تحریم امریکا با زبان نرم محکوم میشد، امروز با زبان قاطع در سراسر دنیا محکوم میشود که یک کار غیرانسانی غلطی است که در این شرایط انجام میدهد؛ پس همه چیز تغییر کرده، اقتصاد هم تغییر کرده است؛ اینکه من از دولت و وزارت کشور خواستم که روی سرمایهگذاریهای زودبازده کارکنند؛ در این راستا است.
رئیس جمهوری حرکت کردن لوکوموتیو دولت الکترونیک، تغییر جایگاه فضای مجازی و ارتباطات مردم را از دیگر پیامدهای کرونا برشمرد و با بیان اینکه باید برای شرایط پساکرونا که آن جهان کاملاً با جهان امروز فرق میکند، خود را آماده کنیم، گفت: امروز در کشور ما برای درمان یک بیمار، نگاه نمیکنیم که ایرانی است یا غیرایرانی، یا مذهبش چیست و همه را یکسان میبینیم؛ آن وقت در همین جلسه گفته شد که در امریکا بین سیاه و سفید، بین آنانی که بومی هستند و بین آنان که از کشورهایی دیگر در این مدت آمدهاند به امریکا ملحق شدند، فرق میگذارند و متفاوت با آنان رفتار میشود.
فرهاد آئیش در گفتوگو با «ایران» از روزهای کروناییاش میگوید
دنیای بعد از کرونا دنیای دیگری است
محسن بوالحسنی
خبرنگار
دوماه از شیوع سرسختانه ویروس کرونا و خانهنشینی بسیاری از مردم میگذرد و در این بین هنرمندان حوزههای مختلف هم با توجه به شرایط موجود، مثل بسیاری دیگر از مردم از عرصه و فعالیت حرفهای خود دور افتادهاند و منتظر مساعد شدن شرایط و حال و احوال هستند. فرهاد آئیش، نویسنده، کارگردان و بازیگر پرکاری است که این روزها میتواند برایش سخت بگذرد اما او هم مثل بسیاری دیگر معتقد است که رنج بزرگ را باید به کار بزرگ تبدیل کرد و مقهور شرایط نشد. آئیش در گفتوگوی پیشرو از این روزهایش میگوید و ویروسی که نتوانسته او را مقهور و بیکار کند.
این مدت قرنطینه و خانهنشینی به شما چطور میگذرد؟
راستش پیش از این ماجراها مشغول تمرین نمایشی بهکارگردانی حمیدرضا نعیمی بودیم و چیزی به آماده شدناش نمانده بود که کرونا آمد و ما هم خانهنشین شدیم. بههر صورت این بلا نه فقط کشور ما که تمام جهان را بشدت و در تمامی حوزهها و بخشها تحت تأثیر خود قرار داد. متأسفانه این ویروس، قربانیهای بسیاری گرفت و من همدردی و ادای احترام میکنم به تمام خانوادههایی که عزیزان خود را از دست دادند یا از نظر اقتصادی لطمه خوردند. با اینهمه خود من به شخصه سعی کردم با تمام مشکلاتی که این ویروس گریبانگیر جامعه بشری کرد، از آن بهعنوان فرصت استفاده کنم و به فال نیک بگیرمش و اجازه ندهم این توفیق اجباری، از دست برود. تمام این دوماه خانهنشینی در حال نوشتن و کار و مطالعه هستم. کارهای نوشتنی تئاتری و تلویزیونی و سینماییام را پیش بردم و در این مسیر خیلی خوب جلو میروم و آنچنان خبری از مسائل دیگر ندارم چون در فضای مجازی نیستم و خبرها را خیلی دنبال نمیکنم. نمایشنامهای بهنام «ویروس» دارم که البته هیچ ربطی به کرونا ندارد و از پنجسال پیش در حال نوشتناش بودم و بتازگی تمام شده و قرار بود پاییز آن را روی صحنه ببرم که با توجه به شرایط موجود، انتظار ندارم طبق برنامه پیش برود و سالن بگیرم. میدانم همه برنامهها بههم ریخته است. من کاملاً منعطف هستم و میتوانم اجرا را یکسال به تعویق بیندازم. بههر صورت این کار آماده است و حتی روی کاغذ نزدیک به 40 درصد کارگردانیاش هم انجام شده است. بههر صورت در حال حاضر روزی هشت - نه ساعت پشت میزم هستم و کار میکنم و از این مسأله لذت میبرم.
پس شما هم از آن دسته آدمهایی هستید که معتقدید غم بزرگ را به کار بزرگ تبدیل کن...
ببینید شرایط جدیدی پیش آمده و انسان باید یاد بگیرد که با شرایط جدید خود را همراه کند. امروز کروناست و ممکن است فردا اتفاقاتی دیگر بیفتد، همانطور که در تاریخ از این اتفاقات و بلایا کم نبوده است. من جوانها را تحسین میکنم که راهحلهایی پیدا میکنند تا در این دوران هم کار کنند یا هنر خود را به نمایش بگذارند. این ویروس به بشر درس و تفکر جدیدی داده و باعث شده همدلی و همفکری بین مردم دنیا بهوجود بیاید و بهعنوان مثال اگر امروز کسی درباره جنگ با کشوری حرف بزند، احتمالاً مسخرهترین حرف جهان خواهد بود. نکته غمانگیزی است که بیش از 60درصد مردم کره زمین روزمزد هستند و این روزها بشدت معیشتشان دچار بحران و مشکل شده است و واقعاً باید این موضوع را یک فاجعه، حتی جنگ جهانی سوم دانست. من معتقدم دنیای بعد از کرونا، دنیای دیگری است اما اینکه واقعاً انسان هم، انسان بهتری خواهد شد را مطمئن نیستم. یکی از خصلتهای بد انسان، فراموشکاری است. دنیای بعد از حمله تروریستی 11 سپتامبر با دنیای قبل از آن بسیار متفاوت است و مطمئناً دنیای بعد از کرونا متفاوت خواهد بود و ما سالیان سال تأثیرش را در حوزههای اجتماعی و سیاسی خواهیم دید. با اینحال مطمئن نیستم انسان مثلاً نسبت به محیط زیست، نسبت به گذشته حساسیت بیشتر و بهتری پیدا کند. محیط زیست را مثال میزنم چون یکی از بزرگترین معضلات بشر همین بحث محیط زیست و نابود کردن آن است. کتابی میخواندم بهنام «بیستویک درس، برای قرن بیستویکم» که نویسنده در آن میگوید قرن آینده با مشکلاتی روبهرو خواهیم بود که مربوط به قرن پیش نیست. در این کتاب، اشاره میشود که در قرن آتی، میزان خودکشی بیشتر از آمار قربانیان حملههای تروریستی است و احتمال مرگ انسانها از سیری، بیشتر از گرسنگی است. من فقط حدس میزنم انسان اگر اینهمه تغییر نکرده باز هم همینطور خواهد ماند.
چگونه هنر میتواند راوی چنین مسائلی باشد؟
بهنظر من، آفرینش های هنری (در هر حوزهای) برای روایت چنین دورهای و چنین مسائلی، باید حتماً از فیلتر زمان عبور کنند. با یکی از دوستان درباره یک پروژه تلویزیونی که در حال نوشتناش هستم حرف میزدیم. میگفت الان بزرگترین مسأله کروناست، این مسأله را هم در کار لحاظ میکنی؟ متوجه شدم که اگر الان بخواهم در کارهای هنریام بیاورم خیلی خام خواهد بود و حتماً باید در من نشست کند و بعد آن را بیاورم. من نیاز دارم اتفاقاً فعلاً این مسأله کرونا را از ذهنم بیرون کنم و بعد به آن، با فاصله نگاه کنم. این مهم است که به قول نیما یوشیج باید زمانی روایت کنیم که مثل لحظه شکستن ظرف، طنین شکستن آن را حس کنیم. هنرمند، زمانی هنرمند بهتری خواهد شد که مسائل پیرامونی خود را عمیقاً حس کند و در اوج آن را تجربه کند. آثاری که در زمانهایی مثل جنگ نوشته میشوند کمی خامدستانه است اما بعد از جنگها آثار بهتری خلق شده است.
پساکرونا، تشنگی و نیاز باهم بودن
مسعود دلخواه
بازیگر و کارگردان تئاتر
نکته اول اینجاست که به این دلیل که درون بحران هستیم امکان دیدن تمام کرانههای آن سخت است. در واقع ما نمیدانیم و این ندانستن بزرگ باعث میشود تصمیمهای سطح حکومتی هم هفتگی و یکماهه باشد چون خبر نداریم در ماههای بعد چه اتفاقی خواهد افتاد. پس نمیدانیم و نمیتوانیم بدانیم و بحرانی که کره زمین را فرا گرفته قابل اندازهگیری و پیشبینی نیست و فقط میشود برایش سناریوهای احتمالی در نظر گرفت اما قطعی است که اوضاع به همین شکل نخواهد ماند و چند راه حل وجود دارد که یکی از آنها بالاخره اتفاق خواهد افتاد. بنابراین اوضاع تئاتر که شاید بشود گفت نزدیکترین اجتماعات به آن مسابقات ورزشی به لحاظ زنده بودن است همه با هم تعطیل شده و وقتی از من میپرسند کی میتوانیم دوباره روی صحنه برویم؟ جواب میدهم هر وقت استادیومها پر از تماشاچی شدند. تئاتر در حال حاضر و در دوران کرونا، موجودیتی بسیار حساس و شکننده است. کمتر جایی در کره زمین را میشود پیدا کرد که با آرامش خاطر تئاتر در آن اجرا شود و تماشاگرها هم با امنیت فکری در سالنها حضور پیدا کنند. با اینهمه بیشک ما دورهای بهنام پساکرونا خواهیم داشت که این ویروس دیگر تصمیم گیرنده نیست و بشر کنترل اوضاع را بهدست خواهد گرفت. در پساکرونا، تشنگی و نیاز به تجمع و باهم بودن بسیار بیشتر خواهد شد. این مبحثی روانشناسانه است که انسان وقتی از محرومیتی بیرون میآید، بهلحاظ اجتماعی فعالتر میشود. زمانی که احساس امنیت کنند به لحاظ اجتماعی و بهداشتی، به سالن تئاتر میروند و از ایزوله و قرنطینه بیرون میآیند و تصمیم میگیرند پا به محافل هنری بگذارند. باید در این دورانی که در آن حضور داریم تئاتر را زنده نگه داریم. هر فعالیت فرهنگی و هر تلاشی که به بودن تئاتر و تداومش کمک کند خوب و مفید است اما واقعیت این است که فیلمتئاتر مثلاً تئاتر نیست یا تله تئاتر، تئاتر تلویزیونی است. اینکه فیلم تئاترهای سابق در فضاهای مجازی منتشر شوند و... حتماً کمک میکند اما این ریسک را هم باید در نظر گرفت که اگر ادیت درست و فیلمبرداری درستی به لحاظ کیفی انجام نشده باشد همین باعث وازدگی بیننده میشود. تماشاگر حرفهای این را میداند که این شکل از تئاتر، کیفیت تئاتر به معنی اخصش را نخواهد داشت اما باید حواسمان را در این حوزه به تماشاچی جدید و غیرحرفهای معطوف کنیم و او را دلسرد نکنیم. صحبت کردن درباره تئاتر در فضاهای مجازی هم خوب است اما از نظر من تئاتر جز بهصورت اصیلش معنی نمیدهد و از اصالت خود دور خواهد بود. تماشاگر تئاتر زنده که از طریق فضای مجازی پخش میشود همان تماشاچی نیست که در سالن حضور دارد چون در سالن اتفاقی دوسویه بین تماشاچی و بازیگرها میافتد اما در تئاتر مجازی بخش عمدهای از آیین تئاتر از آن گرفته میشود. اینها امکاناتی است که باید از آنها استفاده کرد اما باید حواسمان باشد که این فضا را نمیتوان با آموزش آنلاین بازیگری و فن بیان و... توجیه کرد؛ چون ناممکن است. بهگفتهای دیگر ما میتوانیم درباره بازیگری حرف بزنیم اما کلاس عملی بازیگری نمیتوانیم داشته باشیم؛ شبیه این است که ورزش شنا را از طریق فضای مجازی یاد بدهیم مگر بدون آب میشود به کسی شنا آموخت. پس بخشهای نظری تئاتر را میشود تدریس کرد یا ادبیات نمایشی و... اما در بخش عملی تئاتر امکان تربیت همه جانبه وجود ندارد و کسی از این رهگذر بازیگر نخواهد شد.
وزیر اقتصاد در نشست با فعالان بخش خصوصی:
واگذار ی1400 هزار میلیارد تومان از اموال دولت
کارشناسان از چگونگی مدیریت حجم بالای نقدینگی و سرازیر شدن آن به بازار سرمایه میگویند
میدان بورس، تلاقی نقدینگی و انتظارات بازیگران
در روزهای اخیر اکثر تصمیمات اقتصادی کشور نگاهی به بازار سرمایه و ظرفیتهای بالای آن دارد. در هفتههای اخیر هم اتفاقات مهمی دراین بخش رخ داده است از آزادسازی سهام عدالت که 49 میلیون نفر را راهی بازار سرمایه میکند تا عرضه سهام باقیمانده دولت در قالب صندوقهای قابل معامله (ETF) که پذیرهنویسی نخستین صندوق آن از دیروز آغاز شد. درهمین راستا با انتشار این خبرها هر روز رکوردهای تازهای در بازار سرمایه شکسته میشود. در روزگذشته نیز یک بار دیگر رکورد بیشترین رشد روزانه شاخص با 46 هزار و 902 واحد شکسته شد که با این رشد شاخص کل بورس به 964 هزار و 308 واحد رسید. به عبارت دیگر در یک روز شاخص 5.1 درصد رشد کرد. درهمین حال ارزش بازار بورس تهران نیز به رقم بیسابقه 3620 هزار میلیارد تومان رسید.
اما همچنان طرحهای دیگری هم روی میز دولت قرار دارد تا از ظرفیتهای بازار سرمایه بهرهبرداری شود. یکی از این طرحها فروش اموال و املاک مازاد بانکها در قالب صندوقهای قابل معامله است و تازهترین طرح هم راهاندازی بورس مستقل املاک و مسکن است که روز گذشته وزیر امور اقتصادی و دارایی در نشست با فعالان بخش خصوصی خبر آن را اعلام کرد.
بورس مستقل املاک و مسکن راهاندازی میشود
وزیر اقتصاد از راهاندازی بورس املاک و مسکن برای دستیابی به درآمد ۶۱ هزار میلیاردتومانی از محل املاک دولتی خبر داد و گفت: ۲۰ درصد از دارایی 7000 هزار میلیارد تومانی دولت قابل واگذاری است. گفتنی است در صورتی که 20 درصد این رقم واگذار شود رقم آن به 1400 هزار میلیارد تومان میرسد که یک سوم ارزش بازار بورس تهران است.
بهگزارش مهر، فرهاد دژپسند در نشست فعالان بخش خصوصی درباره تحریمها گفت: ما در دولت یازدهم تورم یک رقمی را تجربه کردیم که نشان میدهد که این حالت بار دیگر دست یافتنی است.
وی افزود: رشد اقتصادی ما با آنکه باید موفق شود فاصله زیادی دارد اما موانعی چون تحریمهای ظالمانه یک طرفه که روزبهروز عمق و گسترش مییابد بر سر راه رسیدن به رشد واقعی وجود دارد هر چند که ما در حال پیدا کردن راههای دور زدن تحریمها هستیم ولی به هر حال یک عنصر مزاحم محسوب میشود.
دژپسند گفت: کرونا نیز مزید بر علت شده و بر بازار نفت اثر منفی گذاشت مجموعه این شرایط سبب شده تا نتوانیم به رشد اقتصادی دستیابیم اما عزم خود را برای افزایش سرمایهگذاری جزم کردهایم و بخش گردشگری ظرفیت بالایی برای جذب سرمایه دارد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی حجم نقدینگی را 2400 هزار میلیارد تومان عنوان و اظهار کرد: این در حالی است که بسیاری از بنگاههای اقتصادی نگران وجوه نقد برای سرمایه در گردش خود هستند بنابراین برای برون رفت از این عدم تقارن باید از اقیانوس نقدینگی کشور به بنگاهها پل بزنیم.
دژپسند با بیان اینکه بهطور سنتی اقتصاد ایران متکی به نظام بانکی است، یادآور شد: سال گذشته نظام بانکی ۹۷۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات داد که ۷۰ درصد آن جایگزینی تسهیلات سابق بود و تنها ۳۰ درصد آن تسهیلات جدید و پول تازه به بنگاهها تزریق شد.
نیاز 1000 هزار میلیارد تومانی برای رشد
دژپسند با تأکید بر اینکه اگر بخواهیم رشد معقول داشته باشیم باید حداقل هزار هزارمیلیارد تومان سرمایه بخش دولتی، عمومی و خصوصی داشته باشیم، گفت: باید این حجم نقدینگی را از دریای خروشان منابع مردمی کسب کنیم.
وی افزود: امسال با اذن رهبری ظرفیت جدیدی با استفاده از سهام عدالت به ارزش ۴۰۰ هزار میلیارد تومان به بازار سرمایه تزریق میشود همچنین ETFها، شرکتهای دولتی و نهادهای دولتی را عرضه خواهیم کرد.
دژپسند افزود: امکان افزایش عرضه اولیهها وجود دارد ولی باید آنها را سازمان بدهیم و از حواشی بپرهیزیم و مرتب به سپردهگذار خرد یادآور شویم که ریسک را نمیشود حذف کرد ولی میتوان آن را مدیریت کرد.
در حاشیه این مراسم وزیر اقتصاد در جمع خبرنگاران با بیان اینکه دیروز پذیرهنویسی اولین صندوق قابل معامله با عنوان واسطهگری مالی با ارزش ۱۷هزار میلیارد تومان و ارزش واقعی ۲۳هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان آغاز شد، ، گفت: تا پایان نیمه اول سال دو صندوق سرمایهگذاری دیگر عرضه میشوند. نیمه دوم سال نیز صندوقهای سرمایهگذاری بیشتری در بازار سرمایه عرضه خواهند شد. بهگفته وی، در حال برگزاری جلساتی هستیم تا از بخش خصوصی دعوت کنیم که شرکتهایی که قابلیت عرضه دارند را وارد بورس کنند.
عرضه صندوقهای بازنشستگی در بورس
وی ادامه داد: ما در دولت برنامه وسیعی برای عمق بخشی به بازار سرمایه داریم که شامل عرضه نهادهای عمومی مانند صندوقهای بازنشستگی به بازار سرمایه است.
ارزشآوری ۴۳۰هزار میلیارد تومانی سهام عدالت برای بورس
وزیر اقتصاد افزود: آزادسازی سهام عدالت در شرایط حاضر از دو جنبه دارای اهمیت است؛ یکی از این نظر که در شرایط بحران ناشی از کرونا، آزادسازی این سهام میتواند گشایشی در کار مردم محسوب شود و از سوی دیگر اینکه در شرایط فعلی بازار سرمایه و صعود شاخصهای بورس کشور، این موضوع میتواند موجب تعمیق و رونق هر چه بیشتر این بازار شود که با آزادسازی سهام عدالت معادل ۴۳۰هزار میلیارد تومان به ارزش بازار سرمایه افزوده شده است.
مردمی کردن اقتصاد با واگذاری اموال دولتی
دژپسند اظهار کرد: یکی از اهداف عرضه سهام دولت در صندوقهای ETF مردمی کردن اقتصاد است. جامعه هدف این واگذاری توده مردم است و باید ریسک مدیریت شود که برای همین است که صندوقهای ETF را برای واگذاری اموال دولتی انتخاب کردیم تا بر آنها نظارت داشته باشیم و نظارت بر این واگذاریها تا پایان برنامه ششم توسعه ادامه خواهد داشت.
وزیر اقتصاد با بیان اینکه آزادسازی سهام صندوقهای ETF برای مردم از دو ماه بعد آغاز خواهد شد، افزود: محل خرج این درآمد در بودجه تعیین خواهد شد. در شرایط تحریم واگذاری سهام دولت در شرکتهای بورسی، بهترین اقدام است که ضمن تأمین مالی دولت، کوچکسازی دولت، مردمی کردن اقتصاد و ارتقای کارایی را هم محقق میکند.
۹۰درصد مشمولان خواستار مدیریت مستقیم سهام عدالت
وی افزود: حدود ۹۰درصد مشمولان سهام عدالت خواستار مدیریت مستقیم سهام عدالت هستند، البته قصدی برای خرید مجدد سهام عدالت از سوی دولت وجود ندارد، حتی پیشنهاد بازارگردانی سهام عدالت از سوی بانکهای دولتی نیز مطرح شد که بشدت با آن مخالفت کردم. بایستی به مردم تأکید کنم که ترکیب شرکتهای سهام عدالت ارزشمند است.
دژپسند با بیان اینکه، از لحاظ قانونی برای افرادی که مشمول سهام عدالت نیستند کاری نمیشود کرد، گفت: پیشنهاد من این است که مردم از فرصت ایجاد شده در خصوص ETFهای دولتی بخوبی استفاده کنند. وزیر اقتصاد در پایان سخنانش اعلام کرد: ۳۰ شرکت سهام عدالت استانی وجود دارد که هر چه سریعتر باید وارد بورس شوند تا در سریعترین زمان ممکن شیرینی سهام عدالت عاید مشمولان و مردم شود.
عطف گزارش
صدور روزانه ۱۰۰هزار کد بورسی
وزیر اقتصاد اعلام کرد: در حال حاضر روزانه یکصد هزار نفر کد بورسی دریافت میکنند و این رقم طی دو هفته آینده با تقویت زیرساختها که در دست اجرا است به آمار یک میلیون کد بورسی در روز افزایش خواهد یافت. درباره اپلیکیشن احراز هویت غیرحضوری نیز در حال تصمیمگیری نهایی هستیم که با اجرای این برنامه شاهد سرعت بالاتری در پذیرشها خواهیم بود. دژپسند با بیان اینکه در سال گذشته درآمد ناشی از خصوصیسازی معادل ۱۱۸ درصد بود که بیش از میزان مصوب است، گفت: امسال هم ۲۵۰۰میلیارد تومان درآمد از عرضههای شناور داشتیم.
اما همچنان طرحهای دیگری هم روی میز دولت قرار دارد تا از ظرفیتهای بازار سرمایه بهرهبرداری شود. یکی از این طرحها فروش اموال و املاک مازاد بانکها در قالب صندوقهای قابل معامله است و تازهترین طرح هم راهاندازی بورس مستقل املاک و مسکن است که روز گذشته وزیر امور اقتصادی و دارایی در نشست با فعالان بخش خصوصی خبر آن را اعلام کرد.
بورس مستقل املاک و مسکن راهاندازی میشود
وزیر اقتصاد از راهاندازی بورس املاک و مسکن برای دستیابی به درآمد ۶۱ هزار میلیاردتومانی از محل املاک دولتی خبر داد و گفت: ۲۰ درصد از دارایی 7000 هزار میلیارد تومانی دولت قابل واگذاری است. گفتنی است در صورتی که 20 درصد این رقم واگذار شود رقم آن به 1400 هزار میلیارد تومان میرسد که یک سوم ارزش بازار بورس تهران است.
بهگزارش مهر، فرهاد دژپسند در نشست فعالان بخش خصوصی درباره تحریمها گفت: ما در دولت یازدهم تورم یک رقمی را تجربه کردیم که نشان میدهد که این حالت بار دیگر دست یافتنی است.
وی افزود: رشد اقتصادی ما با آنکه باید موفق شود فاصله زیادی دارد اما موانعی چون تحریمهای ظالمانه یک طرفه که روزبهروز عمق و گسترش مییابد بر سر راه رسیدن به رشد واقعی وجود دارد هر چند که ما در حال پیدا کردن راههای دور زدن تحریمها هستیم ولی به هر حال یک عنصر مزاحم محسوب میشود.
دژپسند گفت: کرونا نیز مزید بر علت شده و بر بازار نفت اثر منفی گذاشت مجموعه این شرایط سبب شده تا نتوانیم به رشد اقتصادی دستیابیم اما عزم خود را برای افزایش سرمایهگذاری جزم کردهایم و بخش گردشگری ظرفیت بالایی برای جذب سرمایه دارد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی حجم نقدینگی را 2400 هزار میلیارد تومان عنوان و اظهار کرد: این در حالی است که بسیاری از بنگاههای اقتصادی نگران وجوه نقد برای سرمایه در گردش خود هستند بنابراین برای برون رفت از این عدم تقارن باید از اقیانوس نقدینگی کشور به بنگاهها پل بزنیم.
دژپسند با بیان اینکه بهطور سنتی اقتصاد ایران متکی به نظام بانکی است، یادآور شد: سال گذشته نظام بانکی ۹۷۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات داد که ۷۰ درصد آن جایگزینی تسهیلات سابق بود و تنها ۳۰ درصد آن تسهیلات جدید و پول تازه به بنگاهها تزریق شد.
نیاز 1000 هزار میلیارد تومانی برای رشد
دژپسند با تأکید بر اینکه اگر بخواهیم رشد معقول داشته باشیم باید حداقل هزار هزارمیلیارد تومان سرمایه بخش دولتی، عمومی و خصوصی داشته باشیم، گفت: باید این حجم نقدینگی را از دریای خروشان منابع مردمی کسب کنیم.
وی افزود: امسال با اذن رهبری ظرفیت جدیدی با استفاده از سهام عدالت به ارزش ۴۰۰ هزار میلیارد تومان به بازار سرمایه تزریق میشود همچنین ETFها، شرکتهای دولتی و نهادهای دولتی را عرضه خواهیم کرد.
دژپسند افزود: امکان افزایش عرضه اولیهها وجود دارد ولی باید آنها را سازمان بدهیم و از حواشی بپرهیزیم و مرتب به سپردهگذار خرد یادآور شویم که ریسک را نمیشود حذف کرد ولی میتوان آن را مدیریت کرد.
در حاشیه این مراسم وزیر اقتصاد در جمع خبرنگاران با بیان اینکه دیروز پذیرهنویسی اولین صندوق قابل معامله با عنوان واسطهگری مالی با ارزش ۱۷هزار میلیارد تومان و ارزش واقعی ۲۳هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان آغاز شد، ، گفت: تا پایان نیمه اول سال دو صندوق سرمایهگذاری دیگر عرضه میشوند. نیمه دوم سال نیز صندوقهای سرمایهگذاری بیشتری در بازار سرمایه عرضه خواهند شد. بهگفته وی، در حال برگزاری جلساتی هستیم تا از بخش خصوصی دعوت کنیم که شرکتهایی که قابلیت عرضه دارند را وارد بورس کنند.
عرضه صندوقهای بازنشستگی در بورس
وی ادامه داد: ما در دولت برنامه وسیعی برای عمق بخشی به بازار سرمایه داریم که شامل عرضه نهادهای عمومی مانند صندوقهای بازنشستگی به بازار سرمایه است.
ارزشآوری ۴۳۰هزار میلیارد تومانی سهام عدالت برای بورس
وزیر اقتصاد افزود: آزادسازی سهام عدالت در شرایط حاضر از دو جنبه دارای اهمیت است؛ یکی از این نظر که در شرایط بحران ناشی از کرونا، آزادسازی این سهام میتواند گشایشی در کار مردم محسوب شود و از سوی دیگر اینکه در شرایط فعلی بازار سرمایه و صعود شاخصهای بورس کشور، این موضوع میتواند موجب تعمیق و رونق هر چه بیشتر این بازار شود که با آزادسازی سهام عدالت معادل ۴۳۰هزار میلیارد تومان به ارزش بازار سرمایه افزوده شده است.
مردمی کردن اقتصاد با واگذاری اموال دولتی
دژپسند اظهار کرد: یکی از اهداف عرضه سهام دولت در صندوقهای ETF مردمی کردن اقتصاد است. جامعه هدف این واگذاری توده مردم است و باید ریسک مدیریت شود که برای همین است که صندوقهای ETF را برای واگذاری اموال دولتی انتخاب کردیم تا بر آنها نظارت داشته باشیم و نظارت بر این واگذاریها تا پایان برنامه ششم توسعه ادامه خواهد داشت.
وزیر اقتصاد با بیان اینکه آزادسازی سهام صندوقهای ETF برای مردم از دو ماه بعد آغاز خواهد شد، افزود: محل خرج این درآمد در بودجه تعیین خواهد شد. در شرایط تحریم واگذاری سهام دولت در شرکتهای بورسی، بهترین اقدام است که ضمن تأمین مالی دولت، کوچکسازی دولت، مردمی کردن اقتصاد و ارتقای کارایی را هم محقق میکند.
۹۰درصد مشمولان خواستار مدیریت مستقیم سهام عدالت
وی افزود: حدود ۹۰درصد مشمولان سهام عدالت خواستار مدیریت مستقیم سهام عدالت هستند، البته قصدی برای خرید مجدد سهام عدالت از سوی دولت وجود ندارد، حتی پیشنهاد بازارگردانی سهام عدالت از سوی بانکهای دولتی نیز مطرح شد که بشدت با آن مخالفت کردم. بایستی به مردم تأکید کنم که ترکیب شرکتهای سهام عدالت ارزشمند است.
دژپسند با بیان اینکه، از لحاظ قانونی برای افرادی که مشمول سهام عدالت نیستند کاری نمیشود کرد، گفت: پیشنهاد من این است که مردم از فرصت ایجاد شده در خصوص ETFهای دولتی بخوبی استفاده کنند. وزیر اقتصاد در پایان سخنانش اعلام کرد: ۳۰ شرکت سهام عدالت استانی وجود دارد که هر چه سریعتر باید وارد بورس شوند تا در سریعترین زمان ممکن شیرینی سهام عدالت عاید مشمولان و مردم شود.
عطف گزارش
صدور روزانه ۱۰۰هزار کد بورسی
وزیر اقتصاد اعلام کرد: در حال حاضر روزانه یکصد هزار نفر کد بورسی دریافت میکنند و این رقم طی دو هفته آینده با تقویت زیرساختها که در دست اجرا است به آمار یک میلیون کد بورسی در روز افزایش خواهد یافت. درباره اپلیکیشن احراز هویت غیرحضوری نیز در حال تصمیمگیری نهایی هستیم که با اجرای این برنامه شاهد سرعت بالاتری در پذیرشها خواهیم بود. دژپسند با بیان اینکه در سال گذشته درآمد ناشی از خصوصیسازی معادل ۱۱۸ درصد بود که بیش از میزان مصوب است، گفت: امسال هم ۲۵۰۰میلیارد تومان درآمد از عرضههای شناور داشتیم.
بازگشت رئیس به پارلمان
- در این شرایط توجه به وضعیت اقتصادی قشرهایی که
در ماجرای کرونا آسیب دیده اند اهمیت بسزایی دارد
- از تلاشهای دولت تشکر می کنیم
- ️ مجلس انقلابی یعنی همین. یعنی به جای کشمکش سیاسی پیگیر حل مسائل قشرهای مختلف و راه اندازی تولید کشور بود. آن هم در شرایط سخت و استثنایی تحریم
رئیس به پارلمان برگشت. علی لاریجانی روز گذشته بعد از چند هفته قرنطینه خانگی در پی ابتلا به بیماری کرونا، روز گذشته به صحن علنی آمد و ریاست جلسه را عهدهدار شد. او البته قبل از ورود به صحن به مقام شهدای گمنام ادای احترام کرد. رئیس مجلس در نطق پیش از دستور خود با تبریک روز کارگر و معلم از موفقیتها در مواجهه با ویروس کرونا گفت و در نهایت با اشاره به برخی مهمترین مصوبات مجلس دهم از عملکرد آن دفاع کرد. به گزارش خانه ملت، رئیس مجلس با تبریک روز کارگر گفت: کارگران در نبردی که امریکا با تحریم خود ضد ملت ایران ایجاد نمود با فداکاری و تلاش شبانهروزی کشور را اداره کرده و میکنند و اجازه ندادند خواب حاکمان کاخ سفید در ایران تعبیر شود.
لاریجانی با اشاره و تمجید از حضور و مجاهدت صنفها، قشرها و بخشهای مختلف در مبارزه با کرونا، ادامه داد: بخصوص پزشکان، پرستاران و کارکنان بیمارستانها و وزارت بهداشت که انصافاً رشادت از خود نشان دادند و اینکه حدود 80 درصد افرادی که درگیر این بیماری شدند در ایران بهبود یافتهاند، نتیجه برنامهریزی درست وزارت بهداشت و مجاهدت این عزیزان بوده است. وی در ادامه ضمن تبریک روز معلم به همه معلمان، استادان، دانشجویان و دانشآموزان، گفت: از تلاشهای وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش و رؤسای دانشگاهها و استادان و معلمان گرانقدر که با استفاده از فضای مجازی نگذاشتند به حرکت علمی کشور لطمه وارد شود و با ابتکارات مناسب از فرصت استفاده کرده و طرق دیگری را برای آموزش ایجاد کردند، نهایت تشکر و سپاسگزاری را داریم و تلاشهای ارزشمند شما را ارج مینهیم.
وی همچنین با گرامیداشت یاد استاد مطهری و تأکید ایشان بر مسأله آزادی فکر در اسلام و تفاوت آن با آزادی در غرب، افزود: در ماجرای بحران کرونا مشاهده کردید که چگونه مقوله انسانیت بهعنوان یک ارزش در غرب سقوط کرد و با آن تجاری برخورد شد و سالمندان را رها کردند و گاه بیان کردند که وجود آنها فایده اقتصادی ندارد. پس آن همه سر و صدا در مساوات و حقوق انسان چه شد؟
لاریجانی گفت: اما در اینجا مساجد پایگاه کمک به بیمارستانها و نیازمندان شد که این صحنههای غرورآفرین که با رهنمودهای رهبر عظیمالشأن انقلاب به ظهور رسید یادآور صحنههای شورآفرین صدر اسلام بود که مساجد پایگاه اصلی حمایت از اسلام در همه وجوه بود؛ حتی جنگ. وی همچنین با بیان اینکه در این شرایط توجه به وضعیت اقتصادی قشرهایی که در ماجرای کرونا آسیب دیدهاند، اهمیت بسزایی دارد، گفت: از تلاشهای دولت تشکر میکنیم؛ کمیسیون ویژه و مرکز پژوهشها بررسیهای دقیق کردند که بزودی گزارش آن در مجلس مطرح خواهد شد. لاریجانی با بیان اینکه مجلس انقلابی یعنی به جای کشمکش سیاسی پیگیر حل مسائل قشرهای مختلف و راهاندازی تولید کشور بود آن هم در شرایط سخت و استثنایی تحریم به برخی مصوبات مجلس دهم بهعنوان مصداقی از اقدامات انقلابی اشاره کرد از جمله، قانون توسعه روستا و سرمایهگذاری در روستاها، قانون رفع موانع تولید و اختیاراتی که در استانها توزیع شد، قانون واگذاری اختیارات در بخش معدن به شوراهای استانی معدن در برنامه ششم توسعه.لاریجانی در ادامه با تأکید بر اینکه هیچ مجلسی به اندازه مجلس دهم در زمینه بنیه دفاعی کشور با حساسیت برخورد نکرد و به این اندازه توجه نشان نداد، عنوان کرد: این یعنی یک اقدام انقلابی و از سر بصیرت.وی افزود: اگر بودجههایی که مجلس برای شرکتهای دانشبنیان هر ساله در نظر نگرفته بود و اگر حمایت از این واحدها و بخشهای نوآورانه جهاد دانشگاهی نبود، امروز در بحث کرونا اینگونه خدمات به مردم عرضه نمیشد که این نگاهها، نگاه انقلابی واقعی است.
لاریجانی با اشاره و تمجید از حضور و مجاهدت صنفها، قشرها و بخشهای مختلف در مبارزه با کرونا، ادامه داد: بخصوص پزشکان، پرستاران و کارکنان بیمارستانها و وزارت بهداشت که انصافاً رشادت از خود نشان دادند و اینکه حدود 80 درصد افرادی که درگیر این بیماری شدند در ایران بهبود یافتهاند، نتیجه برنامهریزی درست وزارت بهداشت و مجاهدت این عزیزان بوده است. وی در ادامه ضمن تبریک روز معلم به همه معلمان، استادان، دانشجویان و دانشآموزان، گفت: از تلاشهای وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش و رؤسای دانشگاهها و استادان و معلمان گرانقدر که با استفاده از فضای مجازی نگذاشتند به حرکت علمی کشور لطمه وارد شود و با ابتکارات مناسب از فرصت استفاده کرده و طرق دیگری را برای آموزش ایجاد کردند، نهایت تشکر و سپاسگزاری را داریم و تلاشهای ارزشمند شما را ارج مینهیم.
وی همچنین با گرامیداشت یاد استاد مطهری و تأکید ایشان بر مسأله آزادی فکر در اسلام و تفاوت آن با آزادی در غرب، افزود: در ماجرای بحران کرونا مشاهده کردید که چگونه مقوله انسانیت بهعنوان یک ارزش در غرب سقوط کرد و با آن تجاری برخورد شد و سالمندان را رها کردند و گاه بیان کردند که وجود آنها فایده اقتصادی ندارد. پس آن همه سر و صدا در مساوات و حقوق انسان چه شد؟
لاریجانی گفت: اما در اینجا مساجد پایگاه کمک به بیمارستانها و نیازمندان شد که این صحنههای غرورآفرین که با رهنمودهای رهبر عظیمالشأن انقلاب به ظهور رسید یادآور صحنههای شورآفرین صدر اسلام بود که مساجد پایگاه اصلی حمایت از اسلام در همه وجوه بود؛ حتی جنگ. وی همچنین با بیان اینکه در این شرایط توجه به وضعیت اقتصادی قشرهایی که در ماجرای کرونا آسیب دیدهاند، اهمیت بسزایی دارد، گفت: از تلاشهای دولت تشکر میکنیم؛ کمیسیون ویژه و مرکز پژوهشها بررسیهای دقیق کردند که بزودی گزارش آن در مجلس مطرح خواهد شد. لاریجانی با بیان اینکه مجلس انقلابی یعنی به جای کشمکش سیاسی پیگیر حل مسائل قشرهای مختلف و راهاندازی تولید کشور بود آن هم در شرایط سخت و استثنایی تحریم به برخی مصوبات مجلس دهم بهعنوان مصداقی از اقدامات انقلابی اشاره کرد از جمله، قانون توسعه روستا و سرمایهگذاری در روستاها، قانون رفع موانع تولید و اختیاراتی که در استانها توزیع شد، قانون واگذاری اختیارات در بخش معدن به شوراهای استانی معدن در برنامه ششم توسعه.لاریجانی در ادامه با تأکید بر اینکه هیچ مجلسی به اندازه مجلس دهم در زمینه بنیه دفاعی کشور با حساسیت برخورد نکرد و به این اندازه توجه نشان نداد، عنوان کرد: این یعنی یک اقدام انقلابی و از سر بصیرت.وی افزود: اگر بودجههایی که مجلس برای شرکتهای دانشبنیان هر ساله در نظر نگرفته بود و اگر حمایت از این واحدها و بخشهای نوآورانه جهاد دانشگاهی نبود، امروز در بحث کرونا اینگونه خدمات به مردم عرضه نمیشد که این نگاهها، نگاه انقلابی واقعی است.
مقاله بهرام قاسمی سفیر ایران در فرانسه
جهان درآغاز راهی ناپیدا
«اندره موروا» در معرفی آلبرکامو و آثار او به هنگام سخن گفتن از «طاعون» میگوید: «آنچه برای کامو جالب است واکنشهای انسان است در برابر ویرانی، هر آنچه پایدارش انگاشته بود؛ ارتباطات، داد و ستد و معاملات، سلامت و تندرستی... که درهم شکستن خود را زیر بار مصیبت میبیند.»
جهان و تاریخ، بحرانها و بلاها و بیماریهای ناشی از اپیدمیهای مختلف را در ابعادی خارقالعاده و با تلفات و کشتارهای میلیونی در نبود هیچگونه سیستم مدیریت بهداشتی مدرن و متمرکز، دانش پزشکی و فقر عمومی، نبود ارتباطات، جمعیت پایین و بسته بودن مرزها و نبود آمد و شدهای فراوان، ناآگاهی، نادانی و جهل و استبداد... از سر گذرانیده است. کرونا هم میتواند در یک نگاه ساده چیزی به سان تمامی آنان باشد. اما نیست و نمیتواند باشد. متفاوت است و میتوان تنها آن را در قالب و سپهر جهان امروز و نه دیروز با تمامی شاخصههای آن به معرض قضاوت و نگاهی کنجکاوانه نهاد.
کرونا خواب و داستان هزار و یک شب نبود. خیال و تصور هم. واقعیتی است جانکاه و سخت، که کشورها یکی پس از دیگری خواسته و ناخواسته باید تن به قضا می دادند. این آوار، آن هم پس از گذشت دهههای بسیار و بدین سان ناباورانه، خود را بر تک تک بسیاری از کشورها و جامعه جهانی تحمیل کرد و برای نخستین بار در این ابعاد گسترده، جهانی را که لحظهای در بسیاری از بخشهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بازرگانی، حملونقل و چرخه تولید، در هیچ منزل گاه و ایستگاهی توقف نکرده و موتور آن خاموش نشده بود را به طور کامل خاموش کرد.
بررسی و آثار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی کرونا در عرصههای ملی و بینالمللی آن بستگی بدان دارد که ما پایان و ختم ماجرا را چگونه و به چه هنگام ببینیم و چگونه تصور نماییم. آنچه دیدنی است اکنون کاملاً ناپیدا و نادیدنی است.
هیچ سیاستمدار یا طبیب حاذق و سازمان بینالمللی تاکنون چنین بیانی نداشته است که ما در پایان این اپیدمی قرار داریم.
پس اگر بخواهیم نگاهی کلان و کلی به آثار کرونا در جهان داشته باشیم مهم آن است که پایان و نقطه اتمام و نبود و رهایی بشر از آن را بدرستی بدانیم و مهمتر از آن دریابیم چه وقت و چگونه جهان را به خود وا مینهد. بیشک این مسأله بر کسی روشن نیست. همه گونه احتمالی وجود دارد. اما هر آنچه هست «جهان هنوز در آغاز راهی ناپیداست.»
در یک محیط و فضای خوش بینانه کرونا اگر بتواند در اندک زمانی چند ماهه به پایان آید، آثار جنبی گونه گون آن به شکلی است و اگر استمرار یابد بیشک آثار ناپیدا و غیر قابل پیشبینی تری خواهد داشت. بسیاری معتقدند حتی اگر جهان بر این خصم جدی خیره سر شتاب آلود پیروز گردد، باید منتظر دیگر خصمهای ناپیدای ناشناختهای باشد که پس از این به اسم و رسم و شکل و شمایل و نشانههای دیگری جهان را به مبارزه میخوانند و بدین سان چنین تصوری را القا میکنند که جهان آینده باید خود را برای این نوع اپیدمیهای ناشناخته آماده نماید. با توجه به ابهامات و ناپیدا بودن مسیر و راهی که در پیش است، نگاه به آثار طولانی مدت و استمرار بیش از حد کرونا را رها میکنیم و به آثار بر جا مانده فعلی آن در کوتاه مدت یا حداقل در برههای از ماههای آینده مینگریم. کرونا نشان داد:
جهان و بخصوص جهان پیشرفته و سیاستمداران و حتی بخشهای علمی بسیار آسیب پذیرند و در مقابل پدیدههای جدید و عوارض جانبی آن ناتوان، ناتوانتر از آن که میاندیشیدند. چه کسی باور داشت در ایالات متحده امریکا، انگلستان، فرانسه یا ایتالیا و اسپانیا و... ارقام مبتلایان و مرگ و میر تا بدین حد رو به فزونی گذارد.
در پرتو جهانی شدن و نوعی تقسیم کار و سوداگری و سودجویی، بسیاری از کشورها و شرکتها در صحنه جهانی با ضریب اطمینان و اعتماد به نفس کاذبی که یافته بودند بسیاری از اقلام استراتژیک خود در بسیاری از عرصهها و حتی اقلام پزشکی خود را برای تولید به بازارهای نوظهور و کشورهای دیگری انتقال داده بودند. اینجا تنها سخن از اقلام پزشکی نیست و در این بحران تنهایی و ناداشتگی خود را احساس و بهایی بسیار برای آن نیز پرداخت کردند. میگویند درصد بالایی از ماسک و مواد اولیه دارویی جهان در چین تولید می شود.
اگر در کشوری روزگاری به هر علت اعم از زلزله، سیل، سقوط هواپیما، رانش زمین و دیگر ویرانیها، رخدادی تلخ بروز میکرد دیگران به جد یا حتی بهصورت سمبلیک با نگاهی بشردوستانه در سطوح عالی با کمکهای خود و ابراز تأسف و تسلیت، گامی در جهت همدلی برمی داشتند. یا در کشورها در سوگ رفتگان عزای عمومی اعلام و دفاتر یادبودی به یاد قربانیان در اقصی نقاط جهان گشوده میشد. ما در بحران کرونا کمتر شاهد تکرار این سنتهای دیرینه و دیرپا میان جوامع، کشورها و دولتها هستیم. گویی همگان آنچنان عمیقاً غرق در حیرت و بحران خویشاند که تمامی این سنتها به کناری نهفته شده است یا میزان مرگ و میر آن چنان است و مستمر که دیگر به یک عادت بدل شده است یا همگان در ترس و وحشت از خود همه را به کناری نهادهاند و عمدتاً جز مواردی نادر، همگان در درون خود سخت درگیر مدیریت بحران سهمناک خود بودهاند و دیگران نیز به حکم اجبار خانه نشین. و اضافه بر آن چیزی فزونتر برای هدیه و کمک و ارسال برای دیگران ندارند و عمدتاً اگر هم اندکی باشد چراغی است که به مسجد حرام خواهد شد. اهدا و کمک در مقیاس بیماری و مرگ در مقایسه با یک زلزله در گذشته در نقطه ای از جهان به هیچ میماند.
بسیاری صادرات اقلام حیاتی خود را ممنوع کرده و مرزهای خود را بر تجارت این اقلام در جهان جهانی شده میبندند و البته ایرادی بر آن نیست.
بسیاری از کشورها تنهایند و انتظاراتشان از آنانی که در ذهن خود بدانها میاندیشیدند و امید داشتند برآورده نمیشود. ایتالیاییها سخت از برخی همسایگان یا اتحادیه اروپا رنجیدهاند، اسپانیا نیز چنین وضعیتی دارد.
نتایج نظرسنجیها در این گونه کشورها ستایشگری مردم از کشوری مانند چین را نشان می دهد نه همراهی و ستایش شرکای اروپایی خود را که بعد از کنترل و مدیریت بحران در خود چین و با توجه به انباشتگی برخی تولیدات و اقلام مورد نیاز این بیماری با هر نگاهی بهعنوان ناجی در برخی نقاط جهان در تنگنا سر همراهی و همکاری فرود آورد.
در این بحران، سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی و دیگر سازمانهای بینالمللی اثری چندان کارساز جز توصیه و رهنمود برای جهانیان ندارند و اگر هم سازمان بهداشت جهانی تلاش و تقلایی دارد، توان و مایه لازم را در اختیار ندارد و به جای کمک و مساعدت به آن، رئیسجمهوری امریکا در بحبوحه نبرد و جدال بین مرگ و زندگی آدمیان، براساس عادت مألوف به تضعیف روانی و مادی آن برمی خیزد.
شکاف، رقابتها و منازعات میان برخی کشورها دوباره خود را با مباحث جدیدی که مطرح میشود عیانتر مینماید. اتحادیه اروپا حداقل از یک چندگانگی آتی درونی دیگر در شرف بروز، خبر میدهد کشورهای جنوب و شمال با دو خط و دو تاریخ و تلقی و طرز فکر روبهرویند. در نشست اخیر آلمان ها و برخی دیگر با ایده های الیزه و رم و مادرید و...موافقتی برای ایجاد یک صندوق مشترک ندارند. نشست اخیر سران بدون هیچگونه تفاهمی به انتها میرسد؛ چالشی در میان است. اروپا میتواند تا مرز از کف نهادن بسیاری از داشتههای خود در یک ناهماهنگی و افتراق پیش رود. پرزیدنت مکرون که سخت نگران آینده جایگاه و آینده اروپا است و در جهت ارتقا و نقش جایگاه اروپا تلاش نموده است در پی ناکامی تفاهم سران اتحادیه و آنچه بر کشورهای دیگر اروپا چون ایتالیا و اسپانیا رفته است اعلام میدارد که نگران عدم اجرای این طرح و تقسیم بدهیها و ایجاد شکاف و بهرهبرداری احزاب پوپولیست در اروپا از این وضعیت است. او همچنین ضمن اشاره به این لحظات دشوار اظهار میدارد که شرایط موجود او را سخت به لرزه درآورده است و به صراحت اعلام میدارد که اگر بخشی از اروپا را رها کنیم تمام اروپا فرو خواهد پاشید.
وی بعد از نشست اروپا گفت در مورد این طرح توافقی امروز حاصل نشد. (جلسه مورخ 27 آوریل) اما باید پاسخی برای این مشکل از سوی اتحادیه داده شود و اگر نتوانیم این پاسخ را به دست آوریم اروپا آیندهای نخواهد داشت. او خواستار حاکمیت قدرتمندتر اتحادیه پس از بحران کرونا شد.
از بدو معاهده پیمان شنگن هیچگاه تا این حد مرزها مجدداً و به این نوع به جد، گسترده و طولانی مدت بسته نماند، جدایی میان کشورها و برقراری پست های کنترل مرزی دوباره و از نو تجربه شد که میتواند این وضعیت برای مدتها ادامه یابد یا نهایتاً با تغییرات و تحولاتی دیگرگون گردد. این دیگرصرفاً اراده دولتها و ملتها و اتحادیه به تنهایی نیست که تصمیم میگیرند، باید جایگاه تعیینکننده کووید ۱۹ را هم به کانون و مرکزیت تصمیمسازی و تصمیم سازان وارد ساخت.
نگاه یا دیدگاه احزاب میانی در اروپا در برخی از موضوعات و مواضع داغ و جنجالی باقی مانده از گذشته دوباره بهسمت و سوی مشترک سوق خواهد یافت. آنان که با چگونگی روند جهانی شدن به مفهوم آن چیزی که اتفاق افتاده است امروز شاهدند که برخی دیگر سیاستمداران ناهمسو با آنان سخن از خوداتکایی و تولید ملی و نگاه به درون و حداقل در اقلام خاص و استراتژیک میگویند. بیشک در همه موضوعات و همه احزاب در این مسیر گام برنمیدارند. شکافهایی باقی و احتمالاً بیشتر خواهد شد.
بحث جهانی شدن یا از چه زاویهای «جهانی شدن» را بنگریم بیشک موضوعی اساسی و تعیینکننده خواهد بود. تا این بخش از ماجرا سخن از فروپاشی اتحادیه اروپا کلامی گزاف و ناراست است اما شاید حاصل یک طوفان فکری نهایتاً آن گردد که با وجود حفظ اتحادیه باید به نوعی و تحت شرایطی بخشی از اختیارات و امکانات و قدرتها به حاکمیتهای ملی یا دولت ملتهای عضو بازگرداند. اتحادیه اروپا بی شک و لاجرم به یک بازخوانی عظیم می اندیشد. شرایط جدید جهانی را در حوزه روابط و مناسبات جهانی در هر شکل آن با یک آزمون و بازنگری و نقادی مواجه خواهد ساخت.
اتحادیه علی رغم آنکه اکنون می داند «کرونا» چه بود و چه هست و چگونه آمد و چرا اینگونه آمد، احتمالاً به یک موضوع واقف است: خلأهایی در شیوه مدیریت و نوع دموکراسی و لیبرالیسم اقتصادی به نوعی رها شده و حاکم بر آن و در آن وجود داشته و دارد و بیشک صرفاً نمیتواند و نباید برای حرکت در مسیر بهتر همه چیز را به فراسوی جهان متصل نماید و کاری که ریاست جمهوری امریکا براساس عادت غیر قابل ترک خود درواپس زدن معضلات و مصائب خود داشته و دارد. فرار به جلو و فرافکنی و اصولاً نوع فرهنگ و سنتهای جمعی و همگانی اروپایی متفاوت از آن سوی جهان است و اروپا همواره خواسته است صدای دیگری باشد، چقدر توانسته است بحث دیگری است. مجموعه اروپا در بسیاری از حوزهها در طی طریق خود دستاوردهای عظیمی را به طور خارقالعاده در کنار چالشهای بزرگ تجربه کرده است از ابتدا تاکنون گام به گام دستاوردهایی چون تحقق «یورو»، «پیمان شنگن» و... اما هرگز در حوزه مبارزه با بلایا به گونهای دیگر حوزههایی چون مبارزه با دشمنانی چون کرونا و امثال آن بهصورت جامع و همگانی و جمعی اندیشه و اقدامی در خور گستردگی اتحادیه نداشته و تصور چنین بلایایی را هم احتمالاً کمتر یا هرگز در عصر حاضر نداشته است.
ایجاد شبکههای منسجم پیرامون موضوع ایمنی و پیشگیری در کنار مباحثی چون ارتش اروپا حتماً میتواند طرح و حتی بهنگامتر مطرح گردد.
بیکاری، تورم و رشد نقدینگی، کسری بودجه، فقر بیشترِ آحادی از مردم، ورشکستگی و جابهجایی نوع تولید و فرهنگ مصرف در تک تک کشورهایی که مبتلایان بیشتری داشته است، علی رغم تمامی سیاستهای حمایتی اعمال شده موقت و تسکین بخش برخی دولتها، فراروی کشورهای اروپایی قرار دارد و اگر بازنده اصلی را در این قمار بزرگ طرف امریکایی بخوانیم و بدانیم بیشک قاره سبز با تمامی مشخصههای آن نیز با مشکلات بیشماری مواجه خواهد بود و همه اینها بر این اساس است و خواهد بود که این پاندمی چگونه و به چه هنگام میدان و جولانگاه خود در اروپا را ترک نماید، اما هنوز اروپا اگر بخواهد توان جبران و برخاستن مجدد را خواهد داشت.
امریکا
امریکا علیرغم همه هیچ دانستن و انکار و هیچ انگاریهای اولیه در جایگاه نخست مبتلایان و کشتار ناشی از ویروس کرونا قرار دارد و مردم بیگناه آن قربانی این بد نافهمی و ساده و هیچ انگاری پرزیدنت ترامپ.... امریکایی که ادعای سیادت جهانی و قدرت و کمک و تأمین ایمنی همه جهان را داشت در وضعیت بسیار دشواری چه بهلحاظ مرگ و میر و چه به لحاظ حیثیتی قراردارد امریکایی که روزی در فردای جنگ دوم جهانی با طرح مارشال فریادرس بسیاری از کشورهای اروپایی بود، امروز گفته میشود نرخ بیکاری آن 20 درصد معادل ۲۶.۵میلیون شغل در مقایسه با ۱۵.۳ میلیون شغل در سال ۲۰۰۸ است و باز امروز خبر از روند کاهش اقلام غذایی مثل گوشت و دیگر اقلام اساسی در پی پاره شدن زنجیره تولید این اقلام دریافت می شود. راست است زنجیره تولید اقلام کشاورزی میتواند در ابعادی دیگر یا کمتر در دیگر نقاط جهان نیز بروز نماید و اینجاست که بخشی از دانایان گروه 7 نگران ورود به مرحلهای از نوعی قحطی و نبود اقلام خوراکی اولیه در اثر این زنجیره درهم ریخته باشند.
چین
چین که در سالیان گذشته اقتصاد نوین خود با هوشیاری تمام و در پرتو ساختارهای جدید و جهانی شدن توانسته بود بخش اعظمی از تولیدات جهان را به هر شکلی و با دارا بودن مزیتهای نسبی و سیاستهای مدبرانه به آن کشور منتقل نماید بعد از مدیریت اولیه و نسبی کووید۱۹ توانست در سیاستی تعریف شده و خاص و تا حدودی بهعنوان یک ناجی در عرصه بینالمللی و در میان دیگر کشورها قد برافرازد و کشورهای گوناگون را برای تحویل نایابهای بازار اعم از کیت آزمایشگاهی تا ماسک و دیگر موارد مورد نیازدر برابر خود به نوبت و به صف وادارد. در همین دوران هرگز خرید نفت خود را متوقف نساخت و به نظر می رسد در جهت منافع ملی و ارتقای جایگاه اقتصادی بیشتر خود برنامهریزی کند و گام بردارد و مجدداً بسرعت کارخانجات خود را برپا کرد و آمد و شدها را در شهرهای بحران زده دیروز آغاز نمود و در آشفته بازار پرخبر این ایام همواره به نوعی به بهانهای نام چین را مطرح سازد. چین توانست یا میتواند بهطور شگفت و بیسابقهای با کرونا خود را از حاشیه به بسیاری از موضوعات مطرح و مهم بینالمللی و جهانی بخصوص روابط اقتصادی و حتی سیاسی و قدرت در صحنه بینالمللی رهنمون سازد. چین امروز تا این لحظه بیشک با چین گذشته متفاوتتر خواهد بود. اما چین نیز با بحرانهای اقتصادی بسیار جدی و در حد خود جدی مواجه خواهد بود، بخشی از اقتصاد چین به شرایط جهانی در اروپا و امریکا و حتی جهان سوم گره خورده است. با رکودی حدود کمی کمتر از ۱۰ درصد مواجه خواهد شد و تاکنون، مقادیر معتنابهی از ذخایر ارزی آن کاسته شده است یا رقمی که باید در اختیار شرکتهای کوچک و متوسط قرار دهد. رقابت و حتی تنش جدی و اساسی در آینده نه چندان دور و بیش از گذشته میان امریکا و چین و حتی تحت شرایطی با اروپا در خواهد گرفت.
شاید آرامش نسبی امروز ناشی از ترس و تب کرونا است. باید در انتظار پایان یا کاهش این طوفان و بلای موجود صبوری داشت.
بـرش
جهان پیش رو
جهان وارد یک دوران بیثباتی، رکود، بلاتکلیفی و تنشهای خاص این دوران خواهد شد.
سهم هر قاره و منطقه بیشک به تناسب بهرهمندی و از اقتصاد بینالمللی و درهم تنیدگی در آن متفاوت خواهد بود.
خشونت در برخی جوامع از شدت و روند رو به تزایدی برخوردار خواهد شد. افراط گرایی از انواع آن میتواند حاصلی از شرایط آتی داشته باشد.
کشورها و مناطق اولویتهای قبلی خود را تا حدودی وا خواهند نهاد و به جای آن مناطق و کشورهای دیگر جایگزین خواهد شد.
احتمال نزاع، درگیری، تنش و حتی جنگ های محدود در بعضی نقاط جهان به دلایل مختلف میتواند افزایش یابد. برای سرپوش نهادن به مشکلات عدیده داخلی و انحراف افکار عمومی بهرهمندی از این روش غیرانسانی چون همیشه تاریخ میتواند وجود داشته باشد.
مساجد، معابد؛ کلیساها، زیارتگاههای بسیار مهم، خانه خدا، واتیکان، نمازهای جمعی، رستورانها و کافهها و سینما و تئاتر و مراکز فرهنگی و... همه برای نخستین بار و طولانی مدت به حکم اجبار بسته شدند، مکانهایی که در جنگهای بزرگ هم نیز گشوده بود و در کنار آن خانه نشینی جدی طولانی مدت در نقاطی از جهان آزاد. آثار روانی و تغییرات خاص خود را بر اجتماعات خواهد نهاد.
درونگرایی و درونسازی در جایگاه بیشتر و بهتری از همکاریهای دسته جمعی و حتی منطقهای میتواند حداقل در برهه مشخصی از زمان شکل گیرد.
تمامی کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت برای مدتها و سالیانی طولانی با کسری بودجه و ضعف شدید اقتصادی مواجه خواهند شد. بیتردید اگر بسیاری از آنها به خود وانهاده شوند باید یک تصمیم راهبردی نوین اتخاذ نمایند. تا چه میزان از درآمدهای خود را مانند عربستان و برخی دیگر از کشورها صرف خرید تسلیحات نمایند. گفته میشود حداقل تا همین لحظه ایالات متحده برای بازگشت به شرایط قبل از کرونا به ۵ سال زمان نیاز دارد.
کشورهایی چون ایران که برای سالیان مدید تحت سختترین تحریم های ایالات متحده امریکا و دیگر کشورهای اروپایی قرار داشته است و دارد کمترین لطمات و صدمات را از اقتصاد برآشفته جهانی خواهد داشت. در یک برنامهریزی و مدیریت متناسب قادر خواهد بود بسیاری از ظرفیتهای کلان بالقوه خود را به فعل تبدیل نماید.
عصیان و اعتراض به وضع موجود در بسیاری از نقاط بخصوص در جوامع غربی بسیار متحمل خواهد بود.
احزاب سوسیالیست و پوپولیست در این وضعیت شانس و اقبال بسیاری را برای خود انتظار میکشند.
جهان برای مدتی میتواند و این فرصت را می یابد که الگوی قوی تری از جهان چند جانبهگرا را تمرین و به آزمون و نمایش بگذارد.
جهانیان خواهند فهمید که در پی تمام پیشرفتهای اقتصادی و حیرت انگیز هنوز و هنوز هیچگونه اطمینان و اعتمادی به آنچه پیرامون آنها میگذرد وجود ندارد آنان دانستند که برای یافتن یک ماسک معمولی اگرتمام یک پایتخت بسیار مهم و توسعه یافته را زیر پا بگذارند اثری از آن نخواهند یافت و اگر یابند به چندین برابر قیمت و بیهیچ استاندارد و ایمنی قابل قبولی خواهد بود.
مردم احساس امنیت و اعتماد به نفس خود را برای مدتها کمتر از گذشته خواهند داشت. انسان تنهای دیروز تنهاتر از گذشته به سوی یافتن ملجأ و پناهگاهی امن با تمسک به مذاهب و ایدههای عرفانی و فکری تلاش خواهد کرد.
جهان امروز و جهان فردا همانگونه که همه تکرار نمودهاند جهان دیروز نیست و جهان بسادگی و زندگی و براحتی به دوران پیش از کرونا هرگز باز نخواهد گشت.
جهان مرحله ومسیر متفاوت تری را احتمالاً آغاز خواهد کرد به کدام سمت و سو؟
و آنگاه زمان و هنگامه آن است که بعد از فرو خفتن این آتش سهمناک و به خاک سپاری مردگان، پرسید در عصر حاضر با همه شاخصههای مهم و دستاوردهای بشری و تلاش جهانی آن در... و تعالی جامعه جهانی این همه دهشت و مرگ و زیان چه بود؟ چه گونه شد؟ چرا شد؟
و نهایتاً جهان باید آموخته باشد و ویروس کووید ۱۹ باید این آموزه را برای تمامی جوامع بشری مغرور از پیشرفتهای بیکران آن داشته باشد که هیچ موضوع برتری جز صلح، ثبات و آرامش و تضمین سلامت روح و روان جامعه و جهان نیست.
جهان آن نیست که میگویند و آن نیست که در روزهای خوش فراغت دیده میشود، جهان آکنده از گسلهای مخرب و خطرناک بسیاری است.
جهان و تاریخ، بحرانها و بلاها و بیماریهای ناشی از اپیدمیهای مختلف را در ابعادی خارقالعاده و با تلفات و کشتارهای میلیونی در نبود هیچگونه سیستم مدیریت بهداشتی مدرن و متمرکز، دانش پزشکی و فقر عمومی، نبود ارتباطات، جمعیت پایین و بسته بودن مرزها و نبود آمد و شدهای فراوان، ناآگاهی، نادانی و جهل و استبداد... از سر گذرانیده است. کرونا هم میتواند در یک نگاه ساده چیزی به سان تمامی آنان باشد. اما نیست و نمیتواند باشد. متفاوت است و میتوان تنها آن را در قالب و سپهر جهان امروز و نه دیروز با تمامی شاخصههای آن به معرض قضاوت و نگاهی کنجکاوانه نهاد.
کرونا خواب و داستان هزار و یک شب نبود. خیال و تصور هم. واقعیتی است جانکاه و سخت، که کشورها یکی پس از دیگری خواسته و ناخواسته باید تن به قضا می دادند. این آوار، آن هم پس از گذشت دهههای بسیار و بدین سان ناباورانه، خود را بر تک تک بسیاری از کشورها و جامعه جهانی تحمیل کرد و برای نخستین بار در این ابعاد گسترده، جهانی را که لحظهای در بسیاری از بخشهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بازرگانی، حملونقل و چرخه تولید، در هیچ منزل گاه و ایستگاهی توقف نکرده و موتور آن خاموش نشده بود را به طور کامل خاموش کرد.
بررسی و آثار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی کرونا در عرصههای ملی و بینالمللی آن بستگی بدان دارد که ما پایان و ختم ماجرا را چگونه و به چه هنگام ببینیم و چگونه تصور نماییم. آنچه دیدنی است اکنون کاملاً ناپیدا و نادیدنی است.
هیچ سیاستمدار یا طبیب حاذق و سازمان بینالمللی تاکنون چنین بیانی نداشته است که ما در پایان این اپیدمی قرار داریم.
پس اگر بخواهیم نگاهی کلان و کلی به آثار کرونا در جهان داشته باشیم مهم آن است که پایان و نقطه اتمام و نبود و رهایی بشر از آن را بدرستی بدانیم و مهمتر از آن دریابیم چه وقت و چگونه جهان را به خود وا مینهد. بیشک این مسأله بر کسی روشن نیست. همه گونه احتمالی وجود دارد. اما هر آنچه هست «جهان هنوز در آغاز راهی ناپیداست.»
در یک محیط و فضای خوش بینانه کرونا اگر بتواند در اندک زمانی چند ماهه به پایان آید، آثار جنبی گونه گون آن به شکلی است و اگر استمرار یابد بیشک آثار ناپیدا و غیر قابل پیشبینی تری خواهد داشت. بسیاری معتقدند حتی اگر جهان بر این خصم جدی خیره سر شتاب آلود پیروز گردد، باید منتظر دیگر خصمهای ناپیدای ناشناختهای باشد که پس از این به اسم و رسم و شکل و شمایل و نشانههای دیگری جهان را به مبارزه میخوانند و بدین سان چنین تصوری را القا میکنند که جهان آینده باید خود را برای این نوع اپیدمیهای ناشناخته آماده نماید. با توجه به ابهامات و ناپیدا بودن مسیر و راهی که در پیش است، نگاه به آثار طولانی مدت و استمرار بیش از حد کرونا را رها میکنیم و به آثار بر جا مانده فعلی آن در کوتاه مدت یا حداقل در برههای از ماههای آینده مینگریم. کرونا نشان داد:
جهان و بخصوص جهان پیشرفته و سیاستمداران و حتی بخشهای علمی بسیار آسیب پذیرند و در مقابل پدیدههای جدید و عوارض جانبی آن ناتوان، ناتوانتر از آن که میاندیشیدند. چه کسی باور داشت در ایالات متحده امریکا، انگلستان، فرانسه یا ایتالیا و اسپانیا و... ارقام مبتلایان و مرگ و میر تا بدین حد رو به فزونی گذارد.
در پرتو جهانی شدن و نوعی تقسیم کار و سوداگری و سودجویی، بسیاری از کشورها و شرکتها در صحنه جهانی با ضریب اطمینان و اعتماد به نفس کاذبی که یافته بودند بسیاری از اقلام استراتژیک خود در بسیاری از عرصهها و حتی اقلام پزشکی خود را برای تولید به بازارهای نوظهور و کشورهای دیگری انتقال داده بودند. اینجا تنها سخن از اقلام پزشکی نیست و در این بحران تنهایی و ناداشتگی خود را احساس و بهایی بسیار برای آن نیز پرداخت کردند. میگویند درصد بالایی از ماسک و مواد اولیه دارویی جهان در چین تولید می شود.
اگر در کشوری روزگاری به هر علت اعم از زلزله، سیل، سقوط هواپیما، رانش زمین و دیگر ویرانیها، رخدادی تلخ بروز میکرد دیگران به جد یا حتی بهصورت سمبلیک با نگاهی بشردوستانه در سطوح عالی با کمکهای خود و ابراز تأسف و تسلیت، گامی در جهت همدلی برمی داشتند. یا در کشورها در سوگ رفتگان عزای عمومی اعلام و دفاتر یادبودی به یاد قربانیان در اقصی نقاط جهان گشوده میشد. ما در بحران کرونا کمتر شاهد تکرار این سنتهای دیرینه و دیرپا میان جوامع، کشورها و دولتها هستیم. گویی همگان آنچنان عمیقاً غرق در حیرت و بحران خویشاند که تمامی این سنتها به کناری نهفته شده است یا میزان مرگ و میر آن چنان است و مستمر که دیگر به یک عادت بدل شده است یا همگان در ترس و وحشت از خود همه را به کناری نهادهاند و عمدتاً جز مواردی نادر، همگان در درون خود سخت درگیر مدیریت بحران سهمناک خود بودهاند و دیگران نیز به حکم اجبار خانه نشین. و اضافه بر آن چیزی فزونتر برای هدیه و کمک و ارسال برای دیگران ندارند و عمدتاً اگر هم اندکی باشد چراغی است که به مسجد حرام خواهد شد. اهدا و کمک در مقیاس بیماری و مرگ در مقایسه با یک زلزله در گذشته در نقطه ای از جهان به هیچ میماند.
بسیاری صادرات اقلام حیاتی خود را ممنوع کرده و مرزهای خود را بر تجارت این اقلام در جهان جهانی شده میبندند و البته ایرادی بر آن نیست.
بسیاری از کشورها تنهایند و انتظاراتشان از آنانی که در ذهن خود بدانها میاندیشیدند و امید داشتند برآورده نمیشود. ایتالیاییها سخت از برخی همسایگان یا اتحادیه اروپا رنجیدهاند، اسپانیا نیز چنین وضعیتی دارد.
نتایج نظرسنجیها در این گونه کشورها ستایشگری مردم از کشوری مانند چین را نشان می دهد نه همراهی و ستایش شرکای اروپایی خود را که بعد از کنترل و مدیریت بحران در خود چین و با توجه به انباشتگی برخی تولیدات و اقلام مورد نیاز این بیماری با هر نگاهی بهعنوان ناجی در برخی نقاط جهان در تنگنا سر همراهی و همکاری فرود آورد.
در این بحران، سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی و دیگر سازمانهای بینالمللی اثری چندان کارساز جز توصیه و رهنمود برای جهانیان ندارند و اگر هم سازمان بهداشت جهانی تلاش و تقلایی دارد، توان و مایه لازم را در اختیار ندارد و به جای کمک و مساعدت به آن، رئیسجمهوری امریکا در بحبوحه نبرد و جدال بین مرگ و زندگی آدمیان، براساس عادت مألوف به تضعیف روانی و مادی آن برمی خیزد.
شکاف، رقابتها و منازعات میان برخی کشورها دوباره خود را با مباحث جدیدی که مطرح میشود عیانتر مینماید. اتحادیه اروپا حداقل از یک چندگانگی آتی درونی دیگر در شرف بروز، خبر میدهد کشورهای جنوب و شمال با دو خط و دو تاریخ و تلقی و طرز فکر روبهرویند. در نشست اخیر آلمان ها و برخی دیگر با ایده های الیزه و رم و مادرید و...موافقتی برای ایجاد یک صندوق مشترک ندارند. نشست اخیر سران بدون هیچگونه تفاهمی به انتها میرسد؛ چالشی در میان است. اروپا میتواند تا مرز از کف نهادن بسیاری از داشتههای خود در یک ناهماهنگی و افتراق پیش رود. پرزیدنت مکرون که سخت نگران آینده جایگاه و آینده اروپا است و در جهت ارتقا و نقش جایگاه اروپا تلاش نموده است در پی ناکامی تفاهم سران اتحادیه و آنچه بر کشورهای دیگر اروپا چون ایتالیا و اسپانیا رفته است اعلام میدارد که نگران عدم اجرای این طرح و تقسیم بدهیها و ایجاد شکاف و بهرهبرداری احزاب پوپولیست در اروپا از این وضعیت است. او همچنین ضمن اشاره به این لحظات دشوار اظهار میدارد که شرایط موجود او را سخت به لرزه درآورده است و به صراحت اعلام میدارد که اگر بخشی از اروپا را رها کنیم تمام اروپا فرو خواهد پاشید.
وی بعد از نشست اروپا گفت در مورد این طرح توافقی امروز حاصل نشد. (جلسه مورخ 27 آوریل) اما باید پاسخی برای این مشکل از سوی اتحادیه داده شود و اگر نتوانیم این پاسخ را به دست آوریم اروپا آیندهای نخواهد داشت. او خواستار حاکمیت قدرتمندتر اتحادیه پس از بحران کرونا شد.
از بدو معاهده پیمان شنگن هیچگاه تا این حد مرزها مجدداً و به این نوع به جد، گسترده و طولانی مدت بسته نماند، جدایی میان کشورها و برقراری پست های کنترل مرزی دوباره و از نو تجربه شد که میتواند این وضعیت برای مدتها ادامه یابد یا نهایتاً با تغییرات و تحولاتی دیگرگون گردد. این دیگرصرفاً اراده دولتها و ملتها و اتحادیه به تنهایی نیست که تصمیم میگیرند، باید جایگاه تعیینکننده کووید ۱۹ را هم به کانون و مرکزیت تصمیمسازی و تصمیم سازان وارد ساخت.
نگاه یا دیدگاه احزاب میانی در اروپا در برخی از موضوعات و مواضع داغ و جنجالی باقی مانده از گذشته دوباره بهسمت و سوی مشترک سوق خواهد یافت. آنان که با چگونگی روند جهانی شدن به مفهوم آن چیزی که اتفاق افتاده است امروز شاهدند که برخی دیگر سیاستمداران ناهمسو با آنان سخن از خوداتکایی و تولید ملی و نگاه به درون و حداقل در اقلام خاص و استراتژیک میگویند. بیشک در همه موضوعات و همه احزاب در این مسیر گام برنمیدارند. شکافهایی باقی و احتمالاً بیشتر خواهد شد.
بحث جهانی شدن یا از چه زاویهای «جهانی شدن» را بنگریم بیشک موضوعی اساسی و تعیینکننده خواهد بود. تا این بخش از ماجرا سخن از فروپاشی اتحادیه اروپا کلامی گزاف و ناراست است اما شاید حاصل یک طوفان فکری نهایتاً آن گردد که با وجود حفظ اتحادیه باید به نوعی و تحت شرایطی بخشی از اختیارات و امکانات و قدرتها به حاکمیتهای ملی یا دولت ملتهای عضو بازگرداند. اتحادیه اروپا بی شک و لاجرم به یک بازخوانی عظیم می اندیشد. شرایط جدید جهانی را در حوزه روابط و مناسبات جهانی در هر شکل آن با یک آزمون و بازنگری و نقادی مواجه خواهد ساخت.
اتحادیه علی رغم آنکه اکنون می داند «کرونا» چه بود و چه هست و چگونه آمد و چرا اینگونه آمد، احتمالاً به یک موضوع واقف است: خلأهایی در شیوه مدیریت و نوع دموکراسی و لیبرالیسم اقتصادی به نوعی رها شده و حاکم بر آن و در آن وجود داشته و دارد و بیشک صرفاً نمیتواند و نباید برای حرکت در مسیر بهتر همه چیز را به فراسوی جهان متصل نماید و کاری که ریاست جمهوری امریکا براساس عادت غیر قابل ترک خود درواپس زدن معضلات و مصائب خود داشته و دارد. فرار به جلو و فرافکنی و اصولاً نوع فرهنگ و سنتهای جمعی و همگانی اروپایی متفاوت از آن سوی جهان است و اروپا همواره خواسته است صدای دیگری باشد، چقدر توانسته است بحث دیگری است. مجموعه اروپا در بسیاری از حوزهها در طی طریق خود دستاوردهای عظیمی را به طور خارقالعاده در کنار چالشهای بزرگ تجربه کرده است از ابتدا تاکنون گام به گام دستاوردهایی چون تحقق «یورو»، «پیمان شنگن» و... اما هرگز در حوزه مبارزه با بلایا به گونهای دیگر حوزههایی چون مبارزه با دشمنانی چون کرونا و امثال آن بهصورت جامع و همگانی و جمعی اندیشه و اقدامی در خور گستردگی اتحادیه نداشته و تصور چنین بلایایی را هم احتمالاً کمتر یا هرگز در عصر حاضر نداشته است.
ایجاد شبکههای منسجم پیرامون موضوع ایمنی و پیشگیری در کنار مباحثی چون ارتش اروپا حتماً میتواند طرح و حتی بهنگامتر مطرح گردد.
بیکاری، تورم و رشد نقدینگی، کسری بودجه، فقر بیشترِ آحادی از مردم، ورشکستگی و جابهجایی نوع تولید و فرهنگ مصرف در تک تک کشورهایی که مبتلایان بیشتری داشته است، علی رغم تمامی سیاستهای حمایتی اعمال شده موقت و تسکین بخش برخی دولتها، فراروی کشورهای اروپایی قرار دارد و اگر بازنده اصلی را در این قمار بزرگ طرف امریکایی بخوانیم و بدانیم بیشک قاره سبز با تمامی مشخصههای آن نیز با مشکلات بیشماری مواجه خواهد بود و همه اینها بر این اساس است و خواهد بود که این پاندمی چگونه و به چه هنگام میدان و جولانگاه خود در اروپا را ترک نماید، اما هنوز اروپا اگر بخواهد توان جبران و برخاستن مجدد را خواهد داشت.
امریکا
امریکا علیرغم همه هیچ دانستن و انکار و هیچ انگاریهای اولیه در جایگاه نخست مبتلایان و کشتار ناشی از ویروس کرونا قرار دارد و مردم بیگناه آن قربانی این بد نافهمی و ساده و هیچ انگاری پرزیدنت ترامپ.... امریکایی که ادعای سیادت جهانی و قدرت و کمک و تأمین ایمنی همه جهان را داشت در وضعیت بسیار دشواری چه بهلحاظ مرگ و میر و چه به لحاظ حیثیتی قراردارد امریکایی که روزی در فردای جنگ دوم جهانی با طرح مارشال فریادرس بسیاری از کشورهای اروپایی بود، امروز گفته میشود نرخ بیکاری آن 20 درصد معادل ۲۶.۵میلیون شغل در مقایسه با ۱۵.۳ میلیون شغل در سال ۲۰۰۸ است و باز امروز خبر از روند کاهش اقلام غذایی مثل گوشت و دیگر اقلام اساسی در پی پاره شدن زنجیره تولید این اقلام دریافت می شود. راست است زنجیره تولید اقلام کشاورزی میتواند در ابعادی دیگر یا کمتر در دیگر نقاط جهان نیز بروز نماید و اینجاست که بخشی از دانایان گروه 7 نگران ورود به مرحلهای از نوعی قحطی و نبود اقلام خوراکی اولیه در اثر این زنجیره درهم ریخته باشند.
چین
چین که در سالیان گذشته اقتصاد نوین خود با هوشیاری تمام و در پرتو ساختارهای جدید و جهانی شدن توانسته بود بخش اعظمی از تولیدات جهان را به هر شکلی و با دارا بودن مزیتهای نسبی و سیاستهای مدبرانه به آن کشور منتقل نماید بعد از مدیریت اولیه و نسبی کووید۱۹ توانست در سیاستی تعریف شده و خاص و تا حدودی بهعنوان یک ناجی در عرصه بینالمللی و در میان دیگر کشورها قد برافرازد و کشورهای گوناگون را برای تحویل نایابهای بازار اعم از کیت آزمایشگاهی تا ماسک و دیگر موارد مورد نیازدر برابر خود به نوبت و به صف وادارد. در همین دوران هرگز خرید نفت خود را متوقف نساخت و به نظر می رسد در جهت منافع ملی و ارتقای جایگاه اقتصادی بیشتر خود برنامهریزی کند و گام بردارد و مجدداً بسرعت کارخانجات خود را برپا کرد و آمد و شدها را در شهرهای بحران زده دیروز آغاز نمود و در آشفته بازار پرخبر این ایام همواره به نوعی به بهانهای نام چین را مطرح سازد. چین توانست یا میتواند بهطور شگفت و بیسابقهای با کرونا خود را از حاشیه به بسیاری از موضوعات مطرح و مهم بینالمللی و جهانی بخصوص روابط اقتصادی و حتی سیاسی و قدرت در صحنه بینالمللی رهنمون سازد. چین امروز تا این لحظه بیشک با چین گذشته متفاوتتر خواهد بود. اما چین نیز با بحرانهای اقتصادی بسیار جدی و در حد خود جدی مواجه خواهد بود، بخشی از اقتصاد چین به شرایط جهانی در اروپا و امریکا و حتی جهان سوم گره خورده است. با رکودی حدود کمی کمتر از ۱۰ درصد مواجه خواهد شد و تاکنون، مقادیر معتنابهی از ذخایر ارزی آن کاسته شده است یا رقمی که باید در اختیار شرکتهای کوچک و متوسط قرار دهد. رقابت و حتی تنش جدی و اساسی در آینده نه چندان دور و بیش از گذشته میان امریکا و چین و حتی تحت شرایطی با اروپا در خواهد گرفت.
شاید آرامش نسبی امروز ناشی از ترس و تب کرونا است. باید در انتظار پایان یا کاهش این طوفان و بلای موجود صبوری داشت.
بـرش
جهان پیش رو
جهان وارد یک دوران بیثباتی، رکود، بلاتکلیفی و تنشهای خاص این دوران خواهد شد.
سهم هر قاره و منطقه بیشک به تناسب بهرهمندی و از اقتصاد بینالمللی و درهم تنیدگی در آن متفاوت خواهد بود.
خشونت در برخی جوامع از شدت و روند رو به تزایدی برخوردار خواهد شد. افراط گرایی از انواع آن میتواند حاصلی از شرایط آتی داشته باشد.
کشورها و مناطق اولویتهای قبلی خود را تا حدودی وا خواهند نهاد و به جای آن مناطق و کشورهای دیگر جایگزین خواهد شد.
احتمال نزاع، درگیری، تنش و حتی جنگ های محدود در بعضی نقاط جهان به دلایل مختلف میتواند افزایش یابد. برای سرپوش نهادن به مشکلات عدیده داخلی و انحراف افکار عمومی بهرهمندی از این روش غیرانسانی چون همیشه تاریخ میتواند وجود داشته باشد.
مساجد، معابد؛ کلیساها، زیارتگاههای بسیار مهم، خانه خدا، واتیکان، نمازهای جمعی، رستورانها و کافهها و سینما و تئاتر و مراکز فرهنگی و... همه برای نخستین بار و طولانی مدت به حکم اجبار بسته شدند، مکانهایی که در جنگهای بزرگ هم نیز گشوده بود و در کنار آن خانه نشینی جدی طولانی مدت در نقاطی از جهان آزاد. آثار روانی و تغییرات خاص خود را بر اجتماعات خواهد نهاد.
درونگرایی و درونسازی در جایگاه بیشتر و بهتری از همکاریهای دسته جمعی و حتی منطقهای میتواند حداقل در برهه مشخصی از زمان شکل گیرد.
تمامی کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت برای مدتها و سالیانی طولانی با کسری بودجه و ضعف شدید اقتصادی مواجه خواهند شد. بیتردید اگر بسیاری از آنها به خود وانهاده شوند باید یک تصمیم راهبردی نوین اتخاذ نمایند. تا چه میزان از درآمدهای خود را مانند عربستان و برخی دیگر از کشورها صرف خرید تسلیحات نمایند. گفته میشود حداقل تا همین لحظه ایالات متحده برای بازگشت به شرایط قبل از کرونا به ۵ سال زمان نیاز دارد.
کشورهایی چون ایران که برای سالیان مدید تحت سختترین تحریم های ایالات متحده امریکا و دیگر کشورهای اروپایی قرار داشته است و دارد کمترین لطمات و صدمات را از اقتصاد برآشفته جهانی خواهد داشت. در یک برنامهریزی و مدیریت متناسب قادر خواهد بود بسیاری از ظرفیتهای کلان بالقوه خود را به فعل تبدیل نماید.
عصیان و اعتراض به وضع موجود در بسیاری از نقاط بخصوص در جوامع غربی بسیار متحمل خواهد بود.
احزاب سوسیالیست و پوپولیست در این وضعیت شانس و اقبال بسیاری را برای خود انتظار میکشند.
جهان برای مدتی میتواند و این فرصت را می یابد که الگوی قوی تری از جهان چند جانبهگرا را تمرین و به آزمون و نمایش بگذارد.
جهانیان خواهند فهمید که در پی تمام پیشرفتهای اقتصادی و حیرت انگیز هنوز و هنوز هیچگونه اطمینان و اعتمادی به آنچه پیرامون آنها میگذرد وجود ندارد آنان دانستند که برای یافتن یک ماسک معمولی اگرتمام یک پایتخت بسیار مهم و توسعه یافته را زیر پا بگذارند اثری از آن نخواهند یافت و اگر یابند به چندین برابر قیمت و بیهیچ استاندارد و ایمنی قابل قبولی خواهد بود.
مردم احساس امنیت و اعتماد به نفس خود را برای مدتها کمتر از گذشته خواهند داشت. انسان تنهای دیروز تنهاتر از گذشته به سوی یافتن ملجأ و پناهگاهی امن با تمسک به مذاهب و ایدههای عرفانی و فکری تلاش خواهد کرد.
جهان امروز و جهان فردا همانگونه که همه تکرار نمودهاند جهان دیروز نیست و جهان بسادگی و زندگی و براحتی به دوران پیش از کرونا هرگز باز نخواهد گشت.
جهان مرحله ومسیر متفاوت تری را احتمالاً آغاز خواهد کرد به کدام سمت و سو؟
و آنگاه زمان و هنگامه آن است که بعد از فرو خفتن این آتش سهمناک و به خاک سپاری مردگان، پرسید در عصر حاضر با همه شاخصههای مهم و دستاوردهای بشری و تلاش جهانی آن در... و تعالی جامعه جهانی این همه دهشت و مرگ و زیان چه بود؟ چه گونه شد؟ چرا شد؟
و نهایتاً جهان باید آموخته باشد و ویروس کووید ۱۹ باید این آموزه را برای تمامی جوامع بشری مغرور از پیشرفتهای بیکران آن داشته باشد که هیچ موضوع برتری جز صلح، ثبات و آرامش و تضمین سلامت روح و روان جامعه و جهان نیست.
جهان آن نیست که میگویند و آن نیست که در روزهای خوش فراغت دیده میشود، جهان آکنده از گسلهای مخرب و خطرناک بسیاری است.
رئیس ستاد مرکزی انتفاضه و قدس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی اعلام کرد
سخنرانی رهبرانقلاب در روز قدس
نشست هماهنگی در مورد چگونگی برگزاری راهپیمایی روز قدس در سالجاری با توجه به شیوع ویروس کرونا، صبح دیروز با حضور قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و رئیس کمیته حمایت از انقلاب اسلامی مردم فلسطین و سخنگوی سپاه برگزار شد. به گزارش ایسنا، در این نشست قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی با بیان اینکه روز جهانی قدس تعطیلناپذیر است، گفت: در مورد چگونگی بزرگداشت روز قدس در کشور پیشنهادات مختلفی مطرح شده است و باید در مورد این پیشنهادات تصمیمگیری شود. نصرتالله لطفی، با بیان اینکه بزرگداشت مراسم روز جهانی قدس با پایبندی کامل به مصوبات ستاد ملی کرونا و رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار میشود، افزود: تا روزهای منتهی به روزقدس تصمیم قطعی در مورد چگونگی برگزاری راهپیمایی قدس در استانها و شهرستانها را اعلام نمیکنیم و باید ببینیم شرایط کشور در مورد موضوع کرونا چگونه است. او همچنین گفت: تاکنون ۱۲۰ پیشنهاد از سراسر کشور در مورد چگونگی بزرگداشت روز جهانی قدس مطرح شده است. قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور، با بیان اینکه از سیاستهای کلی نظام در این زمینه تبعیت میکنیم، افزود: دشمن، دشمن است و ما هرکاری بکنیم جوسازی میکنند. با توجه با شیوع ویروس کرونا در کشور هیچکس نباید وضعیت برگزاری روز قدس امسال را با راهپیمایی روز قدس در سال گذشته مقایسه کند. لطفی با بیان اینکه حضور فیزیکی مردم در این روز در شهرهای مختلف متفاوت است و نمیتوان نسخه واحدی را برای کل کشور داشته باشیم، گفت: این پیشنهاد مطرح است که در شهرهایی که از سوی ستاد ملی کرونا بهعنوان وضعیت سفید اعلام میشود اجازه داده شود که تجمعات و فعالیتهایی بهصورت فیزیکی انجام شود از جمله اینکه در این شهرها که در وضعیت سفید هستند بعد از پایان نماز جمعه مراسم راهپیمایی برگزار شود. او ادامه داد: برای شهرهایی مثل تهران و مراکز استانها که امکان حضور فیزیکی مردم مطرح نیست دو دیدگاه مطرح است از جمله اینکه موتورسوارانی با رعایت پروتکلهای بهداشتی نمادهای تبلیغاتی روز قدس را حمل کنند و خانوادهها سوار بر خودرو در مسیر راهپیمایی حضور پیدا کنند و نمادهای مربوط به گرامیداشت این روز را همراه داشته باشند. یکی دیگر از پیشنهادات مطرح در این زمینه این است که حداکثر بهرهمندی از فضای مجازی صورت بگیرد از جمله اینکه در ارتباط با اهمیت روز قدس و روشنگری در این ارتباط از فضای مجازی بخوبی استفاده شود و همچنین اینکه بهعنوان مکمل راهپیمایی مجازی نیز برگزار شود. سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه پاسداران هم در این نشست با اعلام اینکه به احتمال زیاد امکان برگزاری راهپیمایی روز قدس در شهر تهران وجود ندارد، گفت: میتوانیم از پتانسیل فضای مجازی در این زمینه بخوبی استفاده کنیم. سردار رمضان شریف، با اشاره به پیشنهاد مطرح شده در این جلسه مبنی بر برگزاری راهپیمایی روز قدس در برخی از شهرها که در وضعیت سفید از نظر شیوع ویروس کرونا قرار دارند، گفت: اگر این راهپیمایی در برخی از شهرها برگزار شود و در برخی از شهرها برگزار نشود، آسیب بیشتری به همراه دارد چرا که ملاک قضاوت رسانههای بیگانه در این زمینه، برگزاری راهپیمایی روز قدس در شهر تهران است که با توجه به وضعیت شهر تهران در مورد شیوع ویروس کرونا به احتمال زیاد امکان برگزاری راهپیمایی در شهر تهران وجود ندارد. وی با بیان اینکه با توجه به شرایط موجود اگر به صراحت بگوییم راهپیمایی روز جهانی قدس بهصورت فیزیکی و میدانی برگزار نمیشود به جایی برنمیخورد و نباید دغدغه این را داشته باشیم که دشمنان چه قضاوتی در این زمینه خواهند داشت، تأکید کرد: از راههای دیگر میتوان روز قدس را در سطح ملی و بینالمللی گرامی داشت و میتوانیم از پتانسیل فضای مجازی در این زمینه بخوبی استفاده کنیم.
اهدا کنندگان خون در گفتوگو با «ایران» از ضرورت حضور مردم در پایگاههای انتقال خون میگویند
نیاز به نذر خون در روزهای کرونایی
فریبا خاناحمدی
خبرنگار
رئیس سازمان انتقال خون کشور میگوید: هنوز ذخایر خونی با بحران مواجه نیست اما همزمانی شیوع کرونا و ایام ماه رمضان میتواند ذخایر این سازمان را به مرز بحران بکشاند. چرا؟ چون هر سال در ماه مبارک رمضان اهدای خون کم میشود و وقتی بدانیم که این ایام با شیوع کرونا و آغاز عملهای جراحی الکتیو در بیمارستانها همراه شده است یعنی باید نگران وقوع بحران در ذخایر خون کشور باشیم. دکتر پیمان عشقی در گفتوگو با «ایران» در این باره میگوید: مردم باید پای کار بیایند و نسبت به اهدای خون توجه ویژهای داشته باشند تا در درمان بیماران وقفه ایجاد نشود اما ماجرا این روزها فقط به شروع جراحیهای اورژانسی آن هم بعد از دو ماه تعطیلی محدود نمیشود، بلکه بیماران تالاسمی، هموفیلیها و مبتلایان به سرطان و نوزادان نارس و بیماران پیوند عضو و... هم چشم انتظار دریافت خون از سوی اهداکنندگان خون هستند بهطوری که گزارشها نشان میدهد با کاهش میزان مراجعه مردم برای اهدای خون، گروهی از این بیماران مدت بیشتری را برای دریافت خون منتظر ماندهاند.
دکتر بشیر حاجیبیگی سخنگوی سازمان انتقال خون میگوید: طولانی بودن فاصله سحر تا افطار، شیوع ویروس کرونا و تأکید بر در خانه ماندن، ترس از اختلال در روند روزهداری و تصور ضعف و بیحالی مفرط منجربه کاهش آمار اهدای خون شده است.
وی میافزاید: برای ورود به ماه رمضان ذخایر مناسب خون پیشبینی شده است اما عمر فرآورده پلاکتی مشتق از خون که عمدتاً به مصرف بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی ناشی از سرطان، خونریزی یا جراحی میرسد فقط سه روز است و تنها با مشارکت انساندوستانه اهداکنندگان خون است که میتوان این بیماران را همچون گذشته نجات داد.
ویروس کرونا از طریق خون منتقل نمیشود
شاید یکی از دلایل کاهش میزان مراجعه برای اهدای خون، کم شدن میزان تردد افراد در سطح شهر است اما دلیل مهمتر، نگرانی افراد از انتقال ویروس از طریق اهدای خون و استفاده از سرنگ است. با وجود این، دکتر حاجیبیگی این اطمینان را به مردم میدهد که تاکنون هیچ مستندی مبنی بر اینکه ویروس کرونا از طریق خون منتقل میشود وجود ندارد.
پایگاههای انتقال خون این روزها خلوتتر از همیشه هستند. تک و توک هر چند ساعت یک بار اهداکنندگان مستمر خون به مرکز انتقال خون وصال مراجعه میکنند. فضای داخل پایگاهها بهدلیل حفظ ایمنی بیماران مدام ضدعفونی میشوند. پرستار بعد از هر مراجعهکنندهای، تختها و صندلی خونگیری را با محلول ضدعفونی میکند. پرسنل همگی ماسک و دستکش پوشیدهاند و فاصلهگذاری اجتماعی طبق پروتکلهای وزارت بهداشت رعایت شده است. پرستارها میگویند، مرتب مورد ارزیابی سلامت قرار میگیرند و آموزشهای لازم را در خصوص ایمنی بیماران فرا گرفتهاند. در حالی که اجازه هیچگونه ازدحام و ایجاد صفهای طویل در پایگاههای انتقال خون داده نمیشود و هیچ خطری اهداکنندهها را تهدید نمیکند اما به گفته مسئولان سازمان انتقال خون آمار اهدای خون کاهش یافته است.
علیرضا خونانی اهداکننده 56 ساله، 43 سال است تجربه اهدای خون دارد. او در این سالها 160 بار خون اهدا کرده است. خونانی معتقد است، اهدای خون نیاز جوامع بشری است. کسی که دغدغه اجتماعی دارد میداند، بیماران سرطانی، پیوند عضو، زنان هنگام زایمان و تصادفات منجربه جرح روی تختهای بیمارستانی چندین بار در روز نیازمند دریافت خون هستند و چشمشان به خونهای اهدایی مردم است. این اهدا کننده خون از بیماران بهبود یافته کووید19 میخواهد برای اهدای پلاسمای خونشان به پایگاههای انتقال خون مراجعه کنند.
او درباره اینکه چه انگیزهای یک اهداکننده خون را در این روزها به پایگاههای انتقال خون میکشاند، میگوید: امروز بهترین زمان نذر خون است چرا که در ماه رمضان نیاز به خون و فرآوردههای خونی چند برابر افزایش پیدا میکند. بهعنوان یک اهداکننده مستمر از همه کسانی که واجد شرایط هستند و حداقل سن 18 سال تمام و حداکثر 65 سال دارند، تقاضا میکنم خون اهدا کنند.
فواید اهدای خون از زبان مردم
اهداکنندگان خون در گفتوگو با «ایران» با اشاره به فواید اهدای خون از مردم میخواهند این روزها خونشان را برای نیازمندان نذر کنند. آنها میگویند: «اهدای خون در درجه اول به سلامت فرد اهداکننده کمک میکند برای مثال آلودگی هوا باعث افزایش غلظت خون و مرگ خاموش را بهدنبال دارد اما اهدای خون موجب میشود فرد در روزهایی که هوا آلوده است از خطر سکته مغزی و قلبی در امان بماند. علاوه براین فرد با اهدای خون نوعی بازسازی برای جایگزینی خون تازه در سیستم فیزیکی بدنش ایجاد میکند.»
خونانی که نزدیک به 43 سال است، خون اهدا میکند درباره وضعیت جسمی اهداکنندهها هم میگوید: «برخی افراد بهدلیل مشکلات تغذیهای و تنبلی سلولها دچار کم خونی هستند و بدنشان خونسازی نمیکند. این افراد وقتی خون اهدا میکنند مغزشان متوجه جدا شدن خون از بدنشان شده و بلافاصله به مغز استخوان دستور میدهد خونسازی کند. بنابراین کسی که مبادرت به اهدای خون میکند تنها چیزی که برای سلامت او، بهخطر میافتد از دست دادن بخشی از مایعات بدن است که این مایعات باید جایگزین شوند، اینجاست که مغز شروع به فعالسازی مغز استخوان کرده و خون تازه را در بدن به جریان میاندازد و این خون تازه مواد غذایی را به سلولهای بدن میرساند.»
اهدای زندگی به بیماران
نرگس یکی از شهروندان تهرانی که برای اهدای خون در مرکز انتقال خون وصال حضور پیدا کرده بود، میگوید: اهدای خون اهدای زندگی است، اینکه با اهدای خونمان میتوانیم ببینیم پدر یا مادر یا بیمار نیازمندی میتواند راه برود و به سلامت و زندگیاش برگردد باعث افتخار است و انگیزه و خودباوری را در ما ایجاد میکند. همانطور که خداوند هم در قرآن میفرمایند بسم ربک الذی خلق خلق الانسان من علق.
مرد جوانی که در صف اهدای خون ایستاده به فضای داخل محل خونگیری از اهداکنندهها اشاره میکند و میگوید: اینجا روی همه صندلیها را با کاور یکبار مصرف پوشاندهاند، پرسنل همگی ماسک و دستکش دارند و علاوه بر این اهداکنندهها با فاصله بیش از دو و نیممتری از هم خون میدهند و اجازه هیچ نوع ازدحام و تجمعی هم در پایگاههای خون داده نمیشود. ما از همه مردم دعوت میکنیم به صف اهدای خون بپیوندند، خصوصاً جوانانی که در آستانه 18 سالگی هستند چرا که کسی که خون اهدا میکند دنبال رفتارهای پر خطر هم نمیرود.
184 بار خون اهدا کردهام
ماندانا حجاریان پرچمدار داوطلب اهدای خون است. او 60 سال دارد و 184 بار هم خون اهدا کرده است. برای اولین بار 15 سالش بود که به یک سرایدار مدرسه خونش را اهدا کرد زمانی که هنوز پایگاه انتقال خون در ایران نبود و با تشویق پدرش در بیمارستان به شکل سنتی با اهدای خون جان یک مادر را نجات داد. او هنوز هم خنده کودکان آن زن سرایدار را به یاد دارد که با رسیدن خون به بدن مادرشان جانی دوباره گرفته بود.
حجاریان میگوید: پدرم تحصیلکره خارج بود، تشویقم میکرد خون اهدا کنم، میگفت خون جایگزین میشود همین برایم انگیزه بود. تشویقهای پدرم تمایلم را برای انجام کار مثبت و پیشروی در کار خیر بیشتر کرد و هنوز هم ادامه دارد.
او درباره نقش مادر بهعنوان یک اهداکننده در تشویق اعضای خانواده به اهدای خون میافزاید: دختر و پسرم هر کدام که به سن اهدا رسیدند با ذوقی تمامنشدنی خونشان را اهدا کردند. قصدمان نجات جان آدمها است. فرقی نمیکند صف اتوبوس باشم یا مسجد یا میهمانی و... همه جا یک گریزی به اهمیت اهدای خون میزنم.
خانم حجاریان که از او بهعنوان زن پرچمدار اهدای خون ایران یاد میکنند، میگوید: 28 اسفند همزمان با اوج بحران کرونا نوبت اهدای خون داشتم، دستکش و ماسک پوشیدم و با رعایت همه نکات بهداشت فردی به پایگاه مراجعه کردم و خون دادم.
او با بیان اینکه زنان هر 4 ماه یک مرتبه و مردان هر 3 ماه یک بار میتوانند خون اهداکنند، توصیه میکند: یک اهداکننده باید بهطور منظم ورزش کند و تغذیه مناسبی داشته باشد.
بهگفته خانم حجاریان، کمخونی ناشی از تغذیه نامناسب بویژه در زنان موجب خلق افسرده و پرخاشگری در کانون خانواده میشود. کسی که کمبود آهن دارد علاوه بر اینکه یک همسر و مادر عصبی است بلکه با عوارض متعدد از جمله ریزش مو، خرابی دندان، پوکی استخوان و تحلیل انرژی مواجه است بنابراین کسی که خونش را اهدا میکند به سلامتیاش اهمیت میدهد و دچار عوارض ناشی از کم خونی هم نمیشود. یک اهداکننده فرد سالم است و میتواند جان 3 تا 4 نفر را نجات دهد.
اهداکنندههای خون میگویند: این روزها برخی بهدلیل شیوع ویروس کرونا از مراجعه به پایگاههای خون ترس دارند، بنابراین نیاز است رسانهها در این باره بیشتر اطلاعرسانی کنند و به مردم اطمینان دهند پایگاههای انتقال خون با استانداردترین وضعیت ممکن از داوطلبان خون میگیرند. این روزها باید بیشتر از همیشه به فکر نوزادان نارس، بیماران تالاسمی و هموفیلی و مجروحان ترومایی باشیم.
بـرش
کرونا نباید ما را نسبت به بیماران غافل کند
امیر کاملی که کارمند یک اداره دولتی است حرفهای دیگری هم میزند. اینکه بستگانش بهدلیل ترس از کرونا نتوانستهاند مثل همیشه او و همسرش را همراهی کنند. او میگوید: من و همسرم هر 6 ماه یکبار خون اهدا میکنیم ودر مواقع ضروری اطرافیانم را تشویق میکنم که بروند و خون اهدا کنند. ما هر سال در ماه اردیبهشت و خرداد خون اهدا میکردیم اما امسال بهخاطر کرونا موقعیتی پیش آمد که بستگانم نیامدند خون اهدا کنند. به هر حال اهدای خون برای بدن خوب است اما به شرط اینکه تواناییاش را هم داشته باشیم.
او میگوید: اگرچه هر شب صداوسیما پایگاههای انتقال خون را نشان میدهد که همه فضا و حتی دستگاهها هم ضدعفونی میشوند تا مردم با خاطر جمع مراجعه کنند اما مردم میترسند و از طرفی اهدای خون نباید یک روز هم تعطیل شود. لازم است رسانهها در این باره به مردم آگاهی دهند که هیچگونه تهدیدی نسبت به خطر آلوده شدن به ویروس کرونا در پایگاههای انتقال خون وجود ندارد و کرونا نباید ما را نسبت به بیماران غافل کند.
8 کارشناس جهانی از وضعیت آینده جوامع بشری سخن گفتند
پرسه در شهرهای پسا کرونا
- ریچارد فلوریدا، استاد رشته مدیریت در دانشگاه تورنتو: شهرها ادامه حیات خواهند داد
- ادوارد گلاسر، استاد رشته اقتصاد در دانشگاه هاروارد: عواقب تلخ شهرنشینیهای بیتدبیر
- رابرت موگا، بنیانگذار انستیتوی تحقیقاتی ایگاراپه: فرصتی برای ساختن الگوهای بهتر
- توماس جیکامپانلا، استاد رشته شهرسازی در دانشگاه کورنل: در حسرت لذتهای کوچک زندگی شهری
- جوئل کوتکین، استادیار دانشگاه چاپمن : شهرنشینیهای ارزان در مواجهه با مرگ
- ربهکا کاتنز، استاد رشته بهداشت و امنیت جهانی در دانشگاه جورج تاون: به اوایل قرن بیستم بازمیگردیم
- مایونا مجد شریف، مدیر اجرایی برنامه حفاظت انسانی در سازمان ملل: مقدمهای برای احتیاط بیشتر در قرنهای بعدی
- جانت صدیق خان، استاد طراحی ارشد نهاد امنیتی «شرکای بلومبرگ»: زندگیها از نو تعریف میشوند
وصال روحانی
مترجم
شهرها همیشه در مرکز بحرانهای بینالمللی قرار داشتهاند و در مورد بیماری کرونا نیز استثنایی از این قاعده مشاهده نمیشود. مرگبارترین نقطه در این ارتباط نیویورک بود که شهری بیقاعده و لجام گسیخته است ولی ویروسی که از شهری واقع در ایالت ووهان چین نضج گرفت و جهان را سرکوب کرد، از کمتر شهر قابل ذکری طی چهار ماه و نیم اخیر غافل مانده است. نگاه کارشناسان به شرایط فعلی و آینده این شهر واجد نکاتی جالب است. «فارن افرز» بههمین دلیل به سراغ شماری از کارشناسان جهانی رفته که نظرات 8 نفر از آنان را میخوانید.
شهرها ادامه حیات خواهند داد
ریچارد فلوریدا
استاد رشته مدیریت در دانشگاه تورنتو
کرونا جولان اندوهباری در جهان داده اما شکی نیست که شهرهای بزرگ از این مهلکه خواهند جست. این یک قاعده دیرپاست که جوامع همیشه دفع خطر کرده و از نو سرپا ایستاده و از ظلمات به سوی روشنایی برگشتهاند. آنفلوانزای اسپانیایی در سال 1918 بیش از 50 میلیون نفر را در سطح جهان به کام مرگ کشید اما وقتی عمرش به سر رسید، لندن و پاریس از نو شکفتند و نیویورک هم به تلألوی تازهای رسید. اگر شهرهای بزرگ مورد استقبال بیشتر مردم قرار میگیرند، به سبب در برداشتن فرصتهای بیشتر و بهتر شغلی است اما تاوانی که میپردازند بالاتر رفتن نمودارهای مرگشان در پی اپیدمیها است. جالبتر اینکه سایر عوامل
مرگ و میر از صدمات بیشتری در قیاس با اپیدمیهای مرگبار به شهرهای بزرگ وارد کردهاند. توسعه بیش از حد شهرها و حومههای آنها و تلاشی که شرکتها و مؤسسات برای جذب هرچهبیشتر نیروهای شهرستانی انجام میدهند، بسیار مضرتر و دیرپاتر از ویروس کرونا است که میآید و میزند و میرود.
فرصتی برای ساختن الگوهای بهتر
رابرت موگا
بنیانگذار انستیتوی تحقیقاتی ایگاراپه
اگر کرونا در حال برچیدن پرقساوت بسیاری از آیینها وشغلها است، لااقل این دلخوشی برای بشر وجود دارد که پساز فروخوابیدن این غائله میتوان شهرهای بزرگ و حتی کوچک و آیین زندگی و مدلهای اقتصادی جاری در آنها را بهگونهای تازه تنظیم و بازسازی کرد. اما از این بهبعد باید انتظار داشت، فاصلهگذاریهای فردی و گروهی در شهرها و مشاغل و در دل زندگی خانوادهها به یک اصل و اجبار تبدیل شود. کرونا در عین وارد کردن ضربات کشنده به انسانها ظرفیت و میزان توانایی شهرداریها و فرمانداریها را هم به بوته نقدی تازه گذاشت و این فرصت را پدید آورد که نقشهکشهای کلان و طراحان بزرگ در پی تأمین الگوهایی از زندگیهای اجتماعی باشند که با وزش نسیم سرد کروناهای بعدی این چنین در هم کوبیده نشوند. این یک جبر غیرقابل اجتناب است که یا با الگوها و مدلهای تازه و مفید و ایمن زندگی خواهید کرد یا کروناهای بعدی شما را با خاک یکسان خواهد کرد.
به اوایل قرن بیستم بازمیگردیم
ربهکا کاتنز
استاد رشته بهداشت و امنیت جهانی در دانشگاه جورج تاون
سالها است که افراد جوان و جاهطلب برای کسب مشاغل بهتر و بالا رفتن از نردبان ترقی به شهرهای بزرگ روی میآورند. اما حالا و بویژه پس از رژه مرگبار کرونا شهرها و تمدنها، فرصتهای صنعتی فوق تبدیل به کابوس شدهاند و ساکنان شهرهای کوچک لزوم دور ماندن از آن را با تمام وجود حس میکنند. بالا رفتن آگاهیهای مردم از ادوات و فاکتورهای بسط بیماریهایی مثل کرونا آنها را مقابل این بیماری تا قسمتی بیمه میکند اما ضرر آن به ترس افتادن مفرط و فاصله گرفتن فزونتر مردم از زندگیهای شهری و مدرن و رویکرد مجدد به آیینهای سنتی است که زندگی سراسر تکنولوژیک فعلی در جهان با آن سنخیتی ندارد. برای هر چیزی و هر دستاوردی باید تاوانی داد اما تاوان مرتبط با کرونا بیش از حد وحشتناک است. چه چیزی از این ترسناکتر که پس از سالها طراحی و معماری زندگیهای نوین در حال طراحی الگوهایی بسیار کوچکتر اما ظاهراً ایمنتر هستیم که ما را به اوایل قرن بیستم باز خواهد گرداند.
شهرنشینیهای ارزان در مواجهه با مرگ
جوئل کوتکین ، استادیار دانشگاه چاپمن
حتی پس از کرونا هم شهرها و شهرنشینی جزئی ثابت از زندگی بشر خواهند ماند ولی تغییراتی در فرم زندگی و در مشاغل جاری در آنها روی خواهد داد زیرا اپیدمی اخیر نشان داد که پایههای زندگی در این شهرها سست و نگاهها بیش از حد سهلانگارانه است. چه کسی در امریکا فکر میکرد نیویورک اینطور ملعبه دست کرونا و به یک قتلگاه بزرگ تبدیل شود اما حقیقت آن است که طراحان زندگیهای به اصطلاح نوین شهری برای نیویورک چیزی ایمنتر و بهتر از این را درنظر نگرفته بودند. برخی میگویند کم و زیاد شدن جمعیت شهرهای بزرگ در امریکا و اروپا فقط محصول عملکرد اپیدمیها نیست و رونق یا کسادی اقتصادی هم سببساز این فرآیندها بودهاند. برای مثال جمعیت منهتن سال 1920 حدود 5/2 میلیون نفر بود و در سال 1970 به 5/1 میلیون نفررسید و اینک 3/1 میلیونی است. اما در همین منهتن طی ماههای اخیر آدمهای مشهور و سینماگران و تاجران برای خرید کوچکترین امنیت بهداشتی هم مشکل داشتهاند زیرا مشکلشان دیگر با پول حل نمیشود.
عواقب تلخ شهرنشینیهای بیتدبیر
ادوارد گلاسر
استاد رشته اقتصاد در دانشگاه هاروارد
قبلاز ظهور هولناک «کووید19» ما در این اندیشه بودیم که چگونه جامعهمان را برای روباتوار شدن هرچه بیشتر مهیا کنیم اما حالا با بازگشت به اصل خویش میپرسیم چرا علمی که روباتها را ساخته، قادر به محافظت جوامع در قبال بیماریها نیست و حتی یک واکسن مؤثر هم برای کرونا پیدا نمیکنند. در قرن بیستم فرصتهای شغلی از درون مزارع و فضاهای طبیعی روستاها به درون عمارات برج و بارو وار شهرهای بزرگ انتقال یافت. اما امروز فقط بیش از 30 میلیون نفر بیکار یا معلق شدهاند و بنابراین باید پرسید آیا هجوم بهسمت شهرها تدبیری فریبنده و بیپایه نبوده است. اگر کرونا و کروناها هرچه سریعتر برچیده نشوند بسیاری از شغلها یا فلسفه وجودی خویش را از دست میدهند یا با 190 تا 20 درصد از ظرفیت قبلی خویش به یک زندگی پنهانی روی خواهند آورد. ضمن آنکه این تصور که اگر روی مبارزه با امثال کرونا سرمایهگذاری عظیمتر و هوشمندانهتری انجام دهیم روزگاری مشاغل فوق بهتر میشود فقط یک آرزومندی صرف است.
در حسرت لذتهای کوچک زندگی شهری
توماس جیکامپانلا
استاد رشته شهرسازی در دانشگاه کورنل
تا دیروز برای مردم عادی بود که به فستفودها بروند و هاتداگ یا پیتزا بخورند و از بهداشتی نبودن آن لذت ببرند(!) اما امروز پس از بارها شستن و پختن یک غذا در نهانخانه خویش و پشت درهای بسته حتی یک دهم لذت آن غذاهای فوری و نه چندان خوشطعم خیابانی را هم زیر زبان خود حس نمیکنند. زیرا کرونا مفهوم زندگیها را به شکل بسیار تلخی عوض کرده است. شکی نیست که پس از فروکش کردن غائله اخیر بسیاری از رستورانها و مغازههای کوچک و محبوب محل زیست ما یا برای همیشه بسته شده یا تغییر کاربری خواهند داد و ما در حسرتشان خواهیم ماند اما ادامه بقای ما وابسته به نوع برخورد علمیمان با وقایع است. قبلاً وقتی در تراموا و مترو از ایستگاهی به ایستگاهی دیگر میرفتید به عواقب آن فکر نمیکردید اما امروز استفاده از حملونقل عمومی حالت قمار یا مرگ را پیدا کرده و نمیدانید آیا این آخرین سفر درون شهری شماست یا خیر.
مقدمهای برای احتیاط بیشتر در قرنهای بعدی
مایمونا مجد شریف
مدیر اجرایی برنامه حفاظت انسانی در سازمان ملل
حدود 95 درصد مبتلایان و قربانیان «کووید19» در جوامع شهری و در بلوای زندگیهای درهم پیچیده میزیستهاند و اسیر بیاحتیاطیهای حاکم بر این جوامع شدهاند که پیشتر «مدرنیسم» نامیده میشد و حالا «نادانی» توصیف میشود، خیلیها بر این باور بودند که ساز و کارهای موفق مقابلهای با کرونا در شهرهای بزرگتر و دارای بودجههای بیشتر مهیاتر است اما اتفاقات اخیر خلاف این را نشان داده و شهرهای کوچکتر به سبب ایمنی ترددها و پاکتر بودن روابط آسیبپذیری کمتری داشتهاند و این نکته به اثبات رسیده که در هزارتوی شهرهای بزرگ امکان و احتمال رشد اپیدمیهای مرگآفرین بسیار بیشتر از جوامع روستایی و مناطق حومهای شهرهای بیدر و پیکر است. از این پس باید جوامعی را تعریف کرد که در آن انسانها در عین زندگی خوش در کنار یکدیگر فاصلهگذاریهای بهداشتی و امنیتی لازم را هم رعایت کنند. این چیزی نیست که بتوانید انتخابش کنید بلکه یک الزام غیرقابل گریز در ادامه قرن بیستویکم و مقدمهای بر احتیاطهای فزونتر برای اعصار بعدی است.
زندگیها از نو تعریف میشوند
جانت صدیق خان
استاد طراحی ارشد نهاد امنیتی «شرکای بلومبرگ»:
برونرفت از مشکلات عظیم فعلی مرتبط با کرونا به شیوههایی برمیگردد که برای ایمنسازی محیط زندگیمان و بویژه منزه کردن شهرهای خود در پیش میگیریم. اگر قواعد زندگیهای شهری خود را از نو تعریف نکنیم، با وزش کروناهای بعدی به فجایعی خواهیم رسید که کره خاکی هرگز به خود ندیده است. نمیتوان در شهرها با قواعد و آیینهای فعلی، هم زندگیهایی را داشت که ایمن باشند و هم در مصادر و مشاغلی نشست که پول از آنها ببارد. وضعیت اسفبار فعلی دنیا گویای این امر است که پروتکلهای بهداشتی اگرچه فقط در ماههای اخیر رونق یافته و فلسفه وجودیشان حس شده اما بعید است بزودی از زندگی ما رخت بربندند زیرا هم ترس شدید ناشی از کرونا در وجود ما ریشه دوانده و هم اطمینانی در دست نیست که ویروس بعدی و طوفان مرتبط با آن در راه نباشد. این یک واقعیت است که شهرهای بزرگ پس از آرام شدن گردباد کرونا زنده خواهند ماند اما بستگی به این دارد که ما چه معنایی از زنده بودن در نقض خود داریم.
- ادوارد گلاسر، استاد رشته اقتصاد در دانشگاه هاروارد: عواقب تلخ شهرنشینیهای بیتدبیر
- رابرت موگا، بنیانگذار انستیتوی تحقیقاتی ایگاراپه: فرصتی برای ساختن الگوهای بهتر
- توماس جیکامپانلا، استاد رشته شهرسازی در دانشگاه کورنل: در حسرت لذتهای کوچک زندگی شهری
- جوئل کوتکین، استادیار دانشگاه چاپمن : شهرنشینیهای ارزان در مواجهه با مرگ
- ربهکا کاتنز، استاد رشته بهداشت و امنیت جهانی در دانشگاه جورج تاون: به اوایل قرن بیستم بازمیگردیم
- مایونا مجد شریف، مدیر اجرایی برنامه حفاظت انسانی در سازمان ملل: مقدمهای برای احتیاط بیشتر در قرنهای بعدی
- جانت صدیق خان، استاد طراحی ارشد نهاد امنیتی «شرکای بلومبرگ»: زندگیها از نو تعریف میشوند
وصال روحانی
مترجم
شهرها همیشه در مرکز بحرانهای بینالمللی قرار داشتهاند و در مورد بیماری کرونا نیز استثنایی از این قاعده مشاهده نمیشود. مرگبارترین نقطه در این ارتباط نیویورک بود که شهری بیقاعده و لجام گسیخته است ولی ویروسی که از شهری واقع در ایالت ووهان چین نضج گرفت و جهان را سرکوب کرد، از کمتر شهر قابل ذکری طی چهار ماه و نیم اخیر غافل مانده است. نگاه کارشناسان به شرایط فعلی و آینده این شهر واجد نکاتی جالب است. «فارن افرز» بههمین دلیل به سراغ شماری از کارشناسان جهانی رفته که نظرات 8 نفر از آنان را میخوانید.
شهرها ادامه حیات خواهند داد
ریچارد فلوریدا
استاد رشته مدیریت در دانشگاه تورنتو
کرونا جولان اندوهباری در جهان داده اما شکی نیست که شهرهای بزرگ از این مهلکه خواهند جست. این یک قاعده دیرپاست که جوامع همیشه دفع خطر کرده و از نو سرپا ایستاده و از ظلمات به سوی روشنایی برگشتهاند. آنفلوانزای اسپانیایی در سال 1918 بیش از 50 میلیون نفر را در سطح جهان به کام مرگ کشید اما وقتی عمرش به سر رسید، لندن و پاریس از نو شکفتند و نیویورک هم به تلألوی تازهای رسید. اگر شهرهای بزرگ مورد استقبال بیشتر مردم قرار میگیرند، به سبب در برداشتن فرصتهای بیشتر و بهتر شغلی است اما تاوانی که میپردازند بالاتر رفتن نمودارهای مرگشان در پی اپیدمیها است. جالبتر اینکه سایر عوامل
مرگ و میر از صدمات بیشتری در قیاس با اپیدمیهای مرگبار به شهرهای بزرگ وارد کردهاند. توسعه بیش از حد شهرها و حومههای آنها و تلاشی که شرکتها و مؤسسات برای جذب هرچهبیشتر نیروهای شهرستانی انجام میدهند، بسیار مضرتر و دیرپاتر از ویروس کرونا است که میآید و میزند و میرود.
فرصتی برای ساختن الگوهای بهتر
رابرت موگا
بنیانگذار انستیتوی تحقیقاتی ایگاراپه
اگر کرونا در حال برچیدن پرقساوت بسیاری از آیینها وشغلها است، لااقل این دلخوشی برای بشر وجود دارد که پساز فروخوابیدن این غائله میتوان شهرهای بزرگ و حتی کوچک و آیین زندگی و مدلهای اقتصادی جاری در آنها را بهگونهای تازه تنظیم و بازسازی کرد. اما از این بهبعد باید انتظار داشت، فاصلهگذاریهای فردی و گروهی در شهرها و مشاغل و در دل زندگی خانوادهها به یک اصل و اجبار تبدیل شود. کرونا در عین وارد کردن ضربات کشنده به انسانها ظرفیت و میزان توانایی شهرداریها و فرمانداریها را هم به بوته نقدی تازه گذاشت و این فرصت را پدید آورد که نقشهکشهای کلان و طراحان بزرگ در پی تأمین الگوهایی از زندگیهای اجتماعی باشند که با وزش نسیم سرد کروناهای بعدی این چنین در هم کوبیده نشوند. این یک جبر غیرقابل اجتناب است که یا با الگوها و مدلهای تازه و مفید و ایمن زندگی خواهید کرد یا کروناهای بعدی شما را با خاک یکسان خواهد کرد.
به اوایل قرن بیستم بازمیگردیم
ربهکا کاتنز
استاد رشته بهداشت و امنیت جهانی در دانشگاه جورج تاون
سالها است که افراد جوان و جاهطلب برای کسب مشاغل بهتر و بالا رفتن از نردبان ترقی به شهرهای بزرگ روی میآورند. اما حالا و بویژه پس از رژه مرگبار کرونا شهرها و تمدنها، فرصتهای صنعتی فوق تبدیل به کابوس شدهاند و ساکنان شهرهای کوچک لزوم دور ماندن از آن را با تمام وجود حس میکنند. بالا رفتن آگاهیهای مردم از ادوات و فاکتورهای بسط بیماریهایی مثل کرونا آنها را مقابل این بیماری تا قسمتی بیمه میکند اما ضرر آن به ترس افتادن مفرط و فاصله گرفتن فزونتر مردم از زندگیهای شهری و مدرن و رویکرد مجدد به آیینهای سنتی است که زندگی سراسر تکنولوژیک فعلی در جهان با آن سنخیتی ندارد. برای هر چیزی و هر دستاوردی باید تاوانی داد اما تاوان مرتبط با کرونا بیش از حد وحشتناک است. چه چیزی از این ترسناکتر که پس از سالها طراحی و معماری زندگیهای نوین در حال طراحی الگوهایی بسیار کوچکتر اما ظاهراً ایمنتر هستیم که ما را به اوایل قرن بیستم باز خواهد گرداند.
شهرنشینیهای ارزان در مواجهه با مرگ
جوئل کوتکین ، استادیار دانشگاه چاپمن
حتی پس از کرونا هم شهرها و شهرنشینی جزئی ثابت از زندگی بشر خواهند ماند ولی تغییراتی در فرم زندگی و در مشاغل جاری در آنها روی خواهد داد زیرا اپیدمی اخیر نشان داد که پایههای زندگی در این شهرها سست و نگاهها بیش از حد سهلانگارانه است. چه کسی در امریکا فکر میکرد نیویورک اینطور ملعبه دست کرونا و به یک قتلگاه بزرگ تبدیل شود اما حقیقت آن است که طراحان زندگیهای به اصطلاح نوین شهری برای نیویورک چیزی ایمنتر و بهتر از این را درنظر نگرفته بودند. برخی میگویند کم و زیاد شدن جمعیت شهرهای بزرگ در امریکا و اروپا فقط محصول عملکرد اپیدمیها نیست و رونق یا کسادی اقتصادی هم سببساز این فرآیندها بودهاند. برای مثال جمعیت منهتن سال 1920 حدود 5/2 میلیون نفر بود و در سال 1970 به 5/1 میلیون نفررسید و اینک 3/1 میلیونی است. اما در همین منهتن طی ماههای اخیر آدمهای مشهور و سینماگران و تاجران برای خرید کوچکترین امنیت بهداشتی هم مشکل داشتهاند زیرا مشکلشان دیگر با پول حل نمیشود.
عواقب تلخ شهرنشینیهای بیتدبیر
ادوارد گلاسر
استاد رشته اقتصاد در دانشگاه هاروارد
قبلاز ظهور هولناک «کووید19» ما در این اندیشه بودیم که چگونه جامعهمان را برای روباتوار شدن هرچه بیشتر مهیا کنیم اما حالا با بازگشت به اصل خویش میپرسیم چرا علمی که روباتها را ساخته، قادر به محافظت جوامع در قبال بیماریها نیست و حتی یک واکسن مؤثر هم برای کرونا پیدا نمیکنند. در قرن بیستم فرصتهای شغلی از درون مزارع و فضاهای طبیعی روستاها به درون عمارات برج و بارو وار شهرهای بزرگ انتقال یافت. اما امروز فقط بیش از 30 میلیون نفر بیکار یا معلق شدهاند و بنابراین باید پرسید آیا هجوم بهسمت شهرها تدبیری فریبنده و بیپایه نبوده است. اگر کرونا و کروناها هرچه سریعتر برچیده نشوند بسیاری از شغلها یا فلسفه وجودی خویش را از دست میدهند یا با 190 تا 20 درصد از ظرفیت قبلی خویش به یک زندگی پنهانی روی خواهند آورد. ضمن آنکه این تصور که اگر روی مبارزه با امثال کرونا سرمایهگذاری عظیمتر و هوشمندانهتری انجام دهیم روزگاری مشاغل فوق بهتر میشود فقط یک آرزومندی صرف است.
در حسرت لذتهای کوچک زندگی شهری
توماس جیکامپانلا
استاد رشته شهرسازی در دانشگاه کورنل
تا دیروز برای مردم عادی بود که به فستفودها بروند و هاتداگ یا پیتزا بخورند و از بهداشتی نبودن آن لذت ببرند(!) اما امروز پس از بارها شستن و پختن یک غذا در نهانخانه خویش و پشت درهای بسته حتی یک دهم لذت آن غذاهای فوری و نه چندان خوشطعم خیابانی را هم زیر زبان خود حس نمیکنند. زیرا کرونا مفهوم زندگیها را به شکل بسیار تلخی عوض کرده است. شکی نیست که پس از فروکش کردن غائله اخیر بسیاری از رستورانها و مغازههای کوچک و محبوب محل زیست ما یا برای همیشه بسته شده یا تغییر کاربری خواهند داد و ما در حسرتشان خواهیم ماند اما ادامه بقای ما وابسته به نوع برخورد علمیمان با وقایع است. قبلاً وقتی در تراموا و مترو از ایستگاهی به ایستگاهی دیگر میرفتید به عواقب آن فکر نمیکردید اما امروز استفاده از حملونقل عمومی حالت قمار یا مرگ را پیدا کرده و نمیدانید آیا این آخرین سفر درون شهری شماست یا خیر.
مقدمهای برای احتیاط بیشتر در قرنهای بعدی
مایمونا مجد شریف
مدیر اجرایی برنامه حفاظت انسانی در سازمان ملل
حدود 95 درصد مبتلایان و قربانیان «کووید19» در جوامع شهری و در بلوای زندگیهای درهم پیچیده میزیستهاند و اسیر بیاحتیاطیهای حاکم بر این جوامع شدهاند که پیشتر «مدرنیسم» نامیده میشد و حالا «نادانی» توصیف میشود، خیلیها بر این باور بودند که ساز و کارهای موفق مقابلهای با کرونا در شهرهای بزرگتر و دارای بودجههای بیشتر مهیاتر است اما اتفاقات اخیر خلاف این را نشان داده و شهرهای کوچکتر به سبب ایمنی ترددها و پاکتر بودن روابط آسیبپذیری کمتری داشتهاند و این نکته به اثبات رسیده که در هزارتوی شهرهای بزرگ امکان و احتمال رشد اپیدمیهای مرگآفرین بسیار بیشتر از جوامع روستایی و مناطق حومهای شهرهای بیدر و پیکر است. از این پس باید جوامعی را تعریف کرد که در آن انسانها در عین زندگی خوش در کنار یکدیگر فاصلهگذاریهای بهداشتی و امنیتی لازم را هم رعایت کنند. این چیزی نیست که بتوانید انتخابش کنید بلکه یک الزام غیرقابل گریز در ادامه قرن بیستویکم و مقدمهای بر احتیاطهای فزونتر برای اعصار بعدی است.
زندگیها از نو تعریف میشوند
جانت صدیق خان
استاد طراحی ارشد نهاد امنیتی «شرکای بلومبرگ»:
برونرفت از مشکلات عظیم فعلی مرتبط با کرونا به شیوههایی برمیگردد که برای ایمنسازی محیط زندگیمان و بویژه منزه کردن شهرهای خود در پیش میگیریم. اگر قواعد زندگیهای شهری خود را از نو تعریف نکنیم، با وزش کروناهای بعدی به فجایعی خواهیم رسید که کره خاکی هرگز به خود ندیده است. نمیتوان در شهرها با قواعد و آیینهای فعلی، هم زندگیهایی را داشت که ایمن باشند و هم در مصادر و مشاغلی نشست که پول از آنها ببارد. وضعیت اسفبار فعلی دنیا گویای این امر است که پروتکلهای بهداشتی اگرچه فقط در ماههای اخیر رونق یافته و فلسفه وجودیشان حس شده اما بعید است بزودی از زندگی ما رخت بربندند زیرا هم ترس شدید ناشی از کرونا در وجود ما ریشه دوانده و هم اطمینانی در دست نیست که ویروس بعدی و طوفان مرتبط با آن در راه نباشد. این یک واقعیت است که شهرهای بزرگ پس از آرام شدن گردباد کرونا زنده خواهند ماند اما بستگی به این دارد که ما چه معنایی از زنده بودن در نقض خود داریم.
ساماندهی نظارت استصوابی در بهارستان
-عدم التزام به اسلام باید در دادگاه اثبات شود
-بررسی صلاحیت نامزدها فقط از مراجع 4 گانه
گروه سیاسی/ مجلس دهم در آخرین روزهای کاری خود «نظارت استصوابی» را ساماندهی کرد. نمایندگان اگر چه متعرض اصل نظارت استصوابی شورای نگهبان در انتخابات نشدند اما تغییراتی در آن انجام دادند. این تغییرات در قالب تصویب مواد «طرح الحاق یک تبصره به قانون انتخابات ریاست جمهوری، شوراها و مجلس شورای اسلامی» بود که بررسی جزئیات آن دو هفته پیش در بهارستان آغاز شده بود. بر اساس مصوبات دیروز نمایندگان، شورای نگهبان در بررسی صلاحیت نامزدها تنها باید از مراجع چهارگانه استعلام کند و عدم التزام کاندیداها به اسلام حتماً باید در دادگاه صالحه به اثبات برسد. آنها همچنین دادستان را از ترکیب هیأتهای اجرایی حذف کردند و مهلت شورای نگهبان برای بررسی شکایات نامزدهای رد صلاحیت شده را نیز افزایش دادند. بهگزارش ایسنا، نمایندگان تصویب کردند ماده 3 قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی به شرح زیر اصلاح شود: «نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی به عهده شورای نگهبان است این نظارت استصوابی است و شامل مراحل اجرایی انتخابات از جمله تأیید و رد صلاحیت نامزدها طبق مواد این قانون میشود.» در حقیقت مجلسیها، شورای نگهبان را موظف کردهاند که در اعمال نظارت استصوابی باید به مفاد قانون انتخابات مجلس استناد کند. بر همین اساس علی ادیانی نماینده قائمشهر پیشنهاد حذف عبارت «طبق مواد این قانون» را داد با این استدلال که این عبارت خلاف قانون است که لاریجانی در پاسخ به او گفت که این موضوع هیچ اشکال شرعی و قانونی ندارد.
علی مطهری نماینده تهران بهعنوان مخالف حذف این ماده گفت: بنده نظارت استصوابی فعلی را به هیچ وجه قبول ندارم. نظارت استصوابی یعنی آنکه براساس اسناد و مدارک صورت گیرد اما امروز نظارت دلبخواهی است که به کشور آسیب میزند به همین دلیل ما در انتهای این ماده قید «طبق مواد قانون» را اضافه کردیم چون نظارت استصوابی امری بدون مرز نیست بلکه باید در چارچوب قانون باشد. مطهری افزود: مواد قانونی نمیتواند با هم متضاد باشد ما مراجع چهارگانه را برای استعلام در زمان بررسی صلاحیتها تعیین کردیم پس نمیشود صدر و ذیل این طرح با یکدیگر مغایر باشد در واقع ما در این ماده اصلاحی در نظارت استصوابی ایجاد کردیم. دهمرده نماینده زابل اما در موافقت با حذف این ماده نطق کرد که این پیشنهاد رأی نیاورد.
نمایندگان در ادامه شرایط نامزدهای انتخابات را اصلاح و مصوب کردند که بندهای ۱ الی ۶ ماده ۲۸ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی به شرح زیر اصلاح و شماره بندهای بعدی این ماده به ترتیب تغییر مییابد:
۱.تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران ۲.ابراز وفاداری به قانون اساسی واصل ولایت فقیه ۳.اعتماد والتزام عملی به اسلام ۴- ارائه مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل آن به شرط داشتن هفت سال سابقه خدمت اجرایی در بخشهای خصوصی یا دولتی یا فعالیت آموزشی یا پژوهش با تأیید مراجع ذیربط ۵. نداشتن سوء شهرت در حوزه انتخابیه (تبصره – سوء شهرت داوطلب صرفاً با حکم قطعی دادگاه صالح اثبات میشود.)
نکته مهم در این تغییرات تبصرهبند 3 و 5 است که مقرر میدارد عدم التزام به اسلام و نداشتن سوء شهرت نامزدها باید در دادگاه صالح به اثبات برسد «عدم اعتقاد داوطلب به اسلام یا اقرار او و عدم التزام عملی داوطلب به اسلام با حکم قطعی دادگاه صالح مبنی بر فساد مالی یا اخلاقی وی به اثبات میرسد. منابع استعلام وزارت کشور و شورای نگهبان مطابق ماده ۴۸ این قانون شامل وزارت اطلاعات، دادستانی کل، سازمان ثبت احوال کشور و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران میباشد.»
در ماده 28 قانون انتخابات فعلی شرایط نامزدها برای انتخابات مجلس به شرح زیر است «اعتقاد و التزام عملی به اسلام، التزام عملی به نظام مقدس جمهوری اسلامی، تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران، ابراز وفاداری به قانون اساسی و اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه، داشتن مدرک کارشناسی ارشد یا معادل آن، نداشتن سوء شهرت در حوزه انتخابیه، سلامت جسمی در حد برخورداری از نعمت بینایی، شنوایی و بویایی و حداقل ۳۰ سال تمام و حداکثر ۷۵ سال تمام»
مجلسیها در ادامه مصوب کردند که تعداد معتمدین اصلی در هیأتهای اجرایی از 8 نفر به 9 نفر تغییر کند. بر اساس تصمیم نمایندگان فاصله زمانی ثبتنامزدهای نمایندگی تا روز اخذ رأی باید حداقل 3 ماه باشد. افزایش زمان رسیدگی به صلاحیت داوطلبان در هیأتهای اجرایی از حداکثر 10 روز به حداکثر 15 روز از دیگر مصوبات انتخاباتی دیروز مجلس بود. نمایندگان همچنین مهلت شورای نگهبان برای بررسی شکایات نامزدهای رد صلاحیت شده در انتخابات مجلس از سوی هیأت مرکزی نظارت را از ۲۰ روز به ۳۰ روز افزایش دادند. بر اساس یکی دیگر از مواد این طرح انتخاباتی، دادستان از ترکیب هیأتهای اجرایی حذف شد. در نهایت غلامرضا کاتب نماینده گرمسار هم پیشنهاد اضافه شدن یک تبصره به ماده 4 این طرح را داد که با موافقت اکثریت نمایندگان روبهرو شد.
بر اساس این مصوبه، «ملاک رسیدگی شورای نگهبان برای تعیین صلاحیت نامزدها فقط مراجع چهارگانه است و گزارشهای خارج از مراجع چهارگانه قابل استناد و عمل نیست.» مراجع چهارگانه عبارتند از قوه قضائیه، وزارت اطلاعات، ثبت احوال و نیروی انتظامی. گفتنی است نمایندگان در جلسه 3 اردیبهشت کلیات و ماده 1 این طرح را تصویب کرده بودند که بر اساس آن چنانچه دستگاه، مقام یا فردی خلاف واقع علیه کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری، مجلس و شوراها گزارشی ارائه دهد به مجازات حبس یا محرومیت از حقوق اجتماعی محکوم میشود.
کووید 19 چگونه 3 هزار مبتلا و 45 قربانی از بانکها گرفت؟
کرونای تو به حساب من
یوسف حیدری
گزارش نویس
روزهایی که مردم در قرنطینه خانگی بودند، کارمندان بانک با دو بحران مواجه شدند؛ بحران سیستم بانکی بر اثر حجم بالای تراکنش مالی و کرونا. زیرساختها با مشکل مواجه شده بود و مردمی که نگران حساب و کتابشان بودند، مدام به بانکها مراجعه میکردند. کارمندان بانک همواره در آخرین ماه سال، روزهای پرکاری را پشت سرمیگذارند اما امسال برای آنها تجربهای عجیب و غریب بود؛ وضعیتی که باعث شد 3هزار نفر از آنها به کرونا مبتلا شوند و 45 نفر نیز جان خود را از دست دهند. همین چند روز پیش بود که مدیرعامل بانک مسکن بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت.
احمد رئیس یکی از شعب بانک مسکن معتقد است کرونا بسیاری از مشکلات زیرساختی را آشکار کرد. مشکلاتی که نیاز به شناسایی دقیق دارند تا در بحران بعدی غافلگیر نشویم:«27 سال است که در شعب مختلف کار میکنم و تا جایی که تجربه من نشان میدهد، روزهای آخر هرسال مردم مبالغ زیادی پول نقد از بانک میگیرند و 5 فروردین سال بعد همه آن پولها را دوباره به بانک برمیگردانند. بنابراین لازم است در این زمینه فرهنگسازی کنیم و پروتکلهای شفاف و روشنی برای کارمندان بانک و مشتریها درنظر بگیریم. اگر هر سال اعلام شود که از این تاریخ به بعد هیچ بانکی پول نقد نمیگیرد و اصناف هم پول نقد نگیرند 90 درصد مشکلات حل میشود. برعکس، وقتی اعلام میشود شعبهها با یک سوم نیرو کار کنند، من با دو کارمند چطور میتوانم جوابگوی آن همه مشتری باشم؟ در همه بحرانها اولین جایی که مردم به آن مراجعه میکنند بانک است چون برای گذر از بحران پول لازم دارند. خب اگر قضیه تا این اندازه مهم است، چه آموزشی به مردم و کارمندان بانک در زمینه نحوه رفتار و فعالیت در بحران دادهایم؟»
او به پنج برابر شدن مراجعه مردم به بانک در اسفند ماه سال گذشته و فروردین ماه امسال اشاره میکند و همین طور برخی رفتارهای عجیب و غریب مشتریان: «متأسفانه مردم نسبت به مسائل مالی حساسیت بیشتری دارند تا مسائل خانوادگی و بهداشتی. به همین دلیل گاهی اوقات فقط برای اطمینان خاطر از وضعیت سپردهشان به بانک میآیند و توجهی هم به مسائل بهداشتی و به خطر افتادن جان کارمندان بانک نمیکنند. یادم هست پنجم فروردین یک بانوی سالخورده بدون رعایت موارد بهداشتی به شعبه آمد و از 9 صبح تا یک بعد ازظهر با معاون شعبه بحث کرد که چرا مبلغ 6 هزار و 800 تومان از سود سپردهاش واریز نشده یا مرد سالخوردهای که حاضر نبود بیرون از بانک منتظر باشد و با لگد به در میزد و میگفت وقتی تعطیل نیستید، من چرا بیرون باشم، در را باز کنید بیایم داخل.»
محمد یکی از کارمندان باسابقه بانک سپه است. او هم مثل احمد میگوید آماده نبودن زیر ساختهای بانکی، شیوع کرونا و هجوم مردم و شرکتها در روزهای پایانی سال باعث شد کارکنان بانکها روزهای پرکار و پراسترسی را تجربه کنند: «عمده مشکلات ما در اسفند ماه سال گذشته، پول نقد بود. شرکتها حجم زیادی وجه نقد میخواستند و از قبل با برنامهریزی که کرده بودیم در ماههای دی و بهمن حجم زیادی از وجه نقد مورد نیاز آنها را تأمین کردیم اما اسفند ماه وقتی بانک مرکزی بخشنامه داد که به هیچ عنوان وجه نقد نگیرید و پرداخت نکنید مشکلات ما شروع شد. خیلی از مشتریهایی که از ما پول نقد گرفته بودند ولی نتوانسته بودند خرج کنند حالا میخواستند به حسابشان برگردانیم، از آن طرف هم عدهای همچنان پول نقد میخواستند. ما هرچقدر توضیح میدادیم که نمیتوانیم اسکناس جابهجا کنیم، کسی قبول نمیکرد.
حالا این را بگذارید کنار اخبار نگران کنندهای که از ابتلای همکاران و فوت تعدادی از آنها دریافت میکردیم. واقعاً دلهرهآور بود. روزهایی که همه برای در امان ماندن از بیماری از خانه بیرون نمیآمدند ما در بانک بودیم و برخی از مشتریها هم نمیخواستند شرایط را درک کنند و مثل همیشه توقع داشتند که کار بانکیشان به سرعت انجام شود. سعی میکردیم تراکم جمعیت داخل سالن را کم کنیم اما تعدادی از مشتریها مقاومت میکردند. از طرف دیگر دستورالعمل مسئولان بانکی هم چندان شفاف نبود و ما واقعاً نمیدانستیم باید به چه شکلی عمل کنیم. گذشته از اینها بحران کرونا نشان داد ما اصلاً زیرساخت مطمئنی نداریم و در مواقع بحرانی معلوم نیست بتوانیم از پس کارها بربیاییم یا نه.»
او به عنوان نمونهای از آشفتگی در کارها و آماده نبودن زیرساختها میگوید: «در روزهای پیک کرونا بانک مرکزی به مردم توصیه میکرد کارهای بانکیشان را اینترنتی انجام دهند و کسانی که تاریخ کارت بانکیشان به پایان رسیده هم میتوانند برای سه ماه دیگر از همان کارت استفاده کنند. همچنین اعلام کردند سقف برداشت از کارتهای بانکی 500 هزار تومان و کارت به کارت هم تا سقف 10میلیون تومان افزایش پیدا کرده و نیازی به مراجعه به بانک نیست اما به دلیل آماده نبودن زیرساختها مردم همچنان به بانکها مراجعه میکردند. بعد که مشکلات به شکلی برطرف شد باز مشتریها به بانک میآمدند و ما باید همه آنها را راهنمایی میکردیم. مسأله مهم این است که پزشکان و پرستاران میدانند چه کسی به کرونا مبتلا است و در چه محیطی کار میکنند اما ما نمیدانیم چه کسی مبتلا و چه کسی ناقل است به همین دلیل بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستیم.»
محمد به نمونه دیگری از ناهماهنگیها اشاره میکند و میگوید: «در روزهای پایانی سال و با اعلام وضعیت قرمز در تهران، سیستم بانکی با پیامک به مشتریها اعلام کرد اگر میخواهند پیامک حساب بانکیشان برای یک سال دیگر فعال باشد به شعبه مراجعه کنند. در همان روزها تعداد زیادی از مردم مراجعه میکردند تا پیامک بانکیشان را فعال کنیم درحالی که با یک برنامهریزی ساده و به شکل غیر حضوری میشد این کار را انجام داد.»
سعید هفت سالی است که در یکی از بانکهای خصوصی شعبه نازیآباد کار میکند. او میگوید در تمام این سالها این همه مشتری برای جابهجایی پول و دریافت کد بورس ندیده است. او میگوید شانس بزرگی داشته که تا حالا کرونا نگرفته است:«متأسفانه بعد از عید مردم به یکباره کرونا را فراموش کردند همان طور که مثل هفتههای آخر اسفند چندان این بیماری را جدی نمیگرفتند. این روزها مشتریهای بانک ما نسبت به ماههای قبل چند برابر شده و همه با بچههای خردسال به بانک میآیند تا برایشان حساب باز کنند و کد بورس بگیرند. وضعیت بانکهای دولتی بهتر است اما در بانکهای خصوصی فاصلهای بین مشتری و کارمند نیست و همین باعث شد روزهای اول شیوع کرونا تعدادی از کارمندان این بانکها به کرونا مبتلا شوند. البته در حال حاضر با تجهیزاتی که در اختیارمان قرار دادهاند سعی میکنیم به نحوی بیشتر از خودمان مراقبت کنیم.»
داوود هم کارمند یکی از بانکهای خصوصی در بازار تهران است. او میگوید بیش از 70 درصد مشتریهای بانک اهمیتی به کرونا و رعایت نکات بهداشتی نمیدهند و با این کار جان همه ما را به خطر میاندازند:«هفته قبل یکی از مشتریها 40 میلیون پول نقد آورده بود به حسابش واریز کنیم. پول یکی از راههای انتقال کرونا است. هرچقدر هم از کسبه بازار میخواهیم پول نقد نیاورند اهمیتی نمیدهند. من هر روز با ترس و لرز به خانه برمیگردم و دم درخانه همه لباسهایم را عوض میکنم. بارها اتفاق افتاده که موقع شمارش پول، دستکشم پاره شده. این چیزها واقعاً وحشتناک است. از دوهفته قبل که اعلام کردند بانکها میتوانند به شکلی محدود پول نقد بگیرند خیلی از کسبه با پول نقد به بانک میآیند و برای نوشتن فیش بانکی هم خودکار ما را میگیرند. متأسفانه حالا این واقعیت تلخ را که میگویند برای برخی مال بیشتر از جان ارزش دارد به چشم میبینیم.» ضربالمثل دیگری هم میگوید فلانی فکر میکند مرگ فقط برای همسایه است؛ اما یادمان نرود، مرگ فقط برای همسایه نیست. اگر رعایت نکنیم، ممکن است جناب کرونا در خانه ما را هم بزند.
رئیس پلیس پایتخت در شورای شهر :
وضعیت ترافیک پایتخت مطلوب نیست
رئیس پلیس پایتخت از مردم خواست که با خودداری از سفرهای غیر ضرور، پلیس را در مدیریت ترافیک کمک کنند.
به گزارش ایسنا، سردار حسین رحیمی درحاشیه جلسه شورای شهر تهران درباره وضعیت تردد در معابر شهر گفت: با توجه به شرایط کرونایی مخالف استفاده از حمل و نقل عمومی هستیم و میبایست مردم از خودروی شخصی استفاده کنند. اما توقع و انتظار ما از مردم این است که رعایت کنند، چرا که حالا دانشگاهها و مدارس تعطیل است و ترافیک باید خیلی کم باشد، در حالی که وضعیتی که ما میبینیم مطلوب نیست. وی با بیان اینکه «ما موافق کاهش حضور مردم در ناوگان حمل و نقل عمومی هستیم اما توقعمان نیز این است که مردم از سفرهای غیر ضرور اجتناب کنند» افزود: چندی پیش پیشنهادی مطرح شد که ازساعت ۸ صبح تا ۱۶ طرح ترافیک اجرا شود که ما موافق نبودیم چرا که هنوز این ویروس بویژه در تهران با توجه به تراکم جمعیت عادی نشده است.
سردار رحیمی با بیان اینکه تعداد کلانتریهای تهران باید به ۲۰۰ عدد برسد و شهرداری تهران نیز در بحث تأمین زمین و ساخت کلانتری موظف به همکاری شده بود، گفت: من پیش از عید مکاتباتی با شهردار تهران و رئیس شورای شهر در این زمینه انجام دادم.
او درباره افزایش حضور معتادان متجاهر گفت: مردم از این مسأله گلهمند هستند، درشهرداری، ۲۲ مرکز بهاران داریم که در فرآیند بازپروری قرار دارند، من به اقدامات این مراکز انتقاد دارم چرا که معتادین شب درآنجا میخوابند، غذایی میخورند و مجدداً صبح در خیابان رها میشوند که این مشکلی را حل نمیکند. اما اگر این اقدام را با کمک ستاد مبارزه با مواد مخدر انجام دهیم، مشکلات معتادان متجاهر حل میشود.
او با بیان اینکه رفتار خشن و نادرستی که در رفتار پلیسهای سایر کشورها میبینید در قاموس پلیس جمهوری اسلامی نیست، گفت: البته ما با افراد جانی، یاغی و غیره با قاطعیت رفتار میکنیم اما با افرادی که برای حل مشکلاتشان تجمع میکنند محترمانه و دوستانه رفتار میکنیم. رئیس شورای اسلامی شهر تهران هم از تصویب نهایی بسته محرک اقتصادی شهرداری تهران در سه بخش خبر داد. به گفته محسن هاشمی این لایحه در سه بخش خوش حسابی شهروندان، کمکهای مؤمنانه و داوطلبانه و افزایش درآمد از طریق ماده 100، خط آسمان و غیره است.
در جلسه دیروز، اعضای شورا پیشنهاد شهرداری مبنی بر اجاره پیادهراههای پایتخت را رد کردند.
به گزارش ایسنا، سردار حسین رحیمی درحاشیه جلسه شورای شهر تهران درباره وضعیت تردد در معابر شهر گفت: با توجه به شرایط کرونایی مخالف استفاده از حمل و نقل عمومی هستیم و میبایست مردم از خودروی شخصی استفاده کنند. اما توقع و انتظار ما از مردم این است که رعایت کنند، چرا که حالا دانشگاهها و مدارس تعطیل است و ترافیک باید خیلی کم باشد، در حالی که وضعیتی که ما میبینیم مطلوب نیست. وی با بیان اینکه «ما موافق کاهش حضور مردم در ناوگان حمل و نقل عمومی هستیم اما توقعمان نیز این است که مردم از سفرهای غیر ضرور اجتناب کنند» افزود: چندی پیش پیشنهادی مطرح شد که ازساعت ۸ صبح تا ۱۶ طرح ترافیک اجرا شود که ما موافق نبودیم چرا که هنوز این ویروس بویژه در تهران با توجه به تراکم جمعیت عادی نشده است.
سردار رحیمی با بیان اینکه تعداد کلانتریهای تهران باید به ۲۰۰ عدد برسد و شهرداری تهران نیز در بحث تأمین زمین و ساخت کلانتری موظف به همکاری شده بود، گفت: من پیش از عید مکاتباتی با شهردار تهران و رئیس شورای شهر در این زمینه انجام دادم.
او درباره افزایش حضور معتادان متجاهر گفت: مردم از این مسأله گلهمند هستند، درشهرداری، ۲۲ مرکز بهاران داریم که در فرآیند بازپروری قرار دارند، من به اقدامات این مراکز انتقاد دارم چرا که معتادین شب درآنجا میخوابند، غذایی میخورند و مجدداً صبح در خیابان رها میشوند که این مشکلی را حل نمیکند. اما اگر این اقدام را با کمک ستاد مبارزه با مواد مخدر انجام دهیم، مشکلات معتادان متجاهر حل میشود.
او با بیان اینکه رفتار خشن و نادرستی که در رفتار پلیسهای سایر کشورها میبینید در قاموس پلیس جمهوری اسلامی نیست، گفت: البته ما با افراد جانی، یاغی و غیره با قاطعیت رفتار میکنیم اما با افرادی که برای حل مشکلاتشان تجمع میکنند محترمانه و دوستانه رفتار میکنیم. رئیس شورای اسلامی شهر تهران هم از تصویب نهایی بسته محرک اقتصادی شهرداری تهران در سه بخش خبر داد. به گفته محسن هاشمی این لایحه در سه بخش خوش حسابی شهروندان، کمکهای مؤمنانه و داوطلبانه و افزایش درآمد از طریق ماده 100، خط آسمان و غیره است.
در جلسه دیروز، اعضای شورا پیشنهاد شهرداری مبنی بر اجاره پیادهراههای پایتخت را رد کردند.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
وفات حضرت خدیجه(س) تسلیت باد
-
مساجد و نماز جمعهها در 132 شهر کم خطر دایر میشود
-
دنیای بعد از کرونا دنیای دیگری است
-
واگذار ی1400 هزار میلیارد تومان از اموال دولت
-
بازگشت رئیس به پارلمان
-
جهان درآغاز راهی ناپیدا
-
سخنرانی رهبرانقلاب در روز قدس
-
نیاز به نذر خون در روزهای کرونایی
-
پرسه در شهرهای پسا کرونا
-
ساماندهی نظارت استصوابی در بهارستان
-
کرونای تو به حساب من
-
وضعیت ترافیک پایتخت مطلوب نیست
اخبارایران آنلاین